I. Warszawski Maraton Filmowy o Żołnierzach Wyklętych

,,…JESZCZE SIĘ POLSKA O NAS UPOMNI…”

Pod honorowym patronatem

Instytutu Pamięci Narodowej oraz Muzeum Powstania Warszawskiego

Stowarzyszenie Solidarność Walcząca Oddział Warszawa

oraz Społeczny Komitet Obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych i Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich

ZAPRASZAJĄ NA

I. Warszawski Maraton Filmowy o Żołnierzach Wyklętych

2 marca (sobota) 2013 r. , godz. 10.00 – 20.00

Warszawa, ul. Foksal 3/5 , Dom Dziennikarza, siedziba SDP

Program maratonu filmowego:

1. Godz. 10.00 – 10.15 – otwarcie I Warszawskiego Maratonu Filmowego o Żołnierzach Wyklętych

2. Godz. 10.15 – 10.45 – prof. Jan Żaryn – wprowadzenie w tematykę maratonu filmowego: wykład nt. polskiego podziemia niepodległościowego po II wojnie światowej

3. 10.45 – 11.30 – ,,CZY WARTO BYŁO TAK ŻYĆ” – film o Stanisławie Sojczyńskim ps. ”Warszyc” (+19 II 1947 r.), założycielu i dowódcy Konspiracyjnego Wojska Polskiego (KWP), kilkutysięcznej organizacji niepodległościowej działającej w centralnej Polsce. Reż. – Alina Czerniakowska, 42 min.

4. 11.30 – 12.00 – ,,ZWYCIĘSTWO” – Reż. – Alina Czerniakowska, 30 min

5. 12.00 – 12.30 – ,,ORLIK” – Obraz walki majora Mariana Bernaciaka ps. “Orlik” (+24 II 1946 r.) jednego z najaktywniejszych dowódców powojennej partyzantki AK-WiN, operującego głównie na terenie rodzinnej Ziemi Puławskiej. Realizacja: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2006. Czas: 23 min. (Z Archiwum IPN)

6. 12.30 – 13.00 – “ZAPORCZYCY” – Filmowy dokument o powojennej epopei najbardziej znanego na Lubelszczyźnie oddziału partyzanckiego mjr Hieronima Dekutowskiego ps. “Zapora” (+ 7 III 1949 r.) który od wiosny 1945 do wiosny 1947 r. przeprowadził ponad 600 akcji zbrojnych, staczając około 60 większych walk z siłami resortu bezpieczeństwa. Realizacja: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2006. Czas: 23 min. (Z Archiwum IPN)

7. 13.00 – 13.30 – “RUCH OPORU ARMII KRAJOWEJ” – ROAK – Ruch Oporu Armii Krajowej był lokalną organizacją, o korzeniach akowskich, działającą na północnym i zachodnim Mazowszu od 1945 do początków 1947 roku. Prowadził zarówno akcje propagandowe, jak i z zakresu samoobrony, polegające na zwalczaniu agentury oraz likwidowaniu informatorów NKWD i UB. Reżyseria: Adam Sikorski. Czas: 23 min. (Z Archiwum IPN)

8. 13.30 – 14.00 – “ZBRODNIA NA LEŚNYM UROCZYSKU” – Film jest opowieścią o prowokacji UB wobec zgrupowania kpt. Henryka Flamego ps. “Bartek” (+ 1 XII 1947 r.)- największego działającego w powojennej Polsce, a posługującego się nazwą Narodowe Siły Zbrojne. W konsekwencji tej prowokacji ponad 200 żołnierzy ,,Bartka” zostało zamordowanych. Epilogiem działania podziemia na Podbeskidziu była śmierć Henryka Flamego, zastrzelonego w 1947 r. przez funkcjonariusza MO. Rok realizacji: 2007. Czas: 24.30 min. (Z Archiwum IPN)

9. 14.00 – 14.30 – “POMORSKI RAJD MAJORA ŁUPASZKI” -. Odtworzona po demobilizacji we wrześniu 1945 r. V Wileńska Brygada AK , rozpoczęła ponownie działania dywersyjne już zimą 1945/1946 r. W ciągu kolejnych sześciu miesięcy osiemdziesięcioosobowa Brygada mjr. “Łupaszki” rozbiła 27 posterunków MO, UB, przeprowadziła 90 likwidacji funkcjonariuszy aparatu i agentów bezpieki. Po najsłynniejszej akcji Brygady 19 maja 1946 r. (rozbrojenie 6 posterunków i likwidacji doradcy sowieckiego, 2 funkcjonariuszy UB i agentów) przeciwko “Łupaszce” skierowano 16 tys. wojska i funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa. Akcja ta odbiła się echem na zachodzie Europy. Pisały o tym gazety, mówiło radio BBC. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2009. Czas:27. 52 min. (Z Archiwum IPN)

10. 14.30 – 15.00 – “LUFA” – Do najbardziej zaufanych podkomendnych ”Łupaszki” należał między innymi Henryk Wieliczko ps. “Lufa”, który po odtworzeniu wiosną 1945 r. V Brygady Wileńskiej na Białostocczyźnie, został mianowany zastępcą dowódcy 4 szwadronu. Następnie walczył w szeregach VI Brygady Wileńskiej . W wyniku zdrady żołnierza Brygady w 1948 r. został aresztowany przez UB na dworcu PKP w Siedlcach, a 14 marca 1949 r. na Zamku w Lublinie został rozstrzelany. Scenariusz filmu: Tadeusz Doroszuk i Adam Sikorski. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2009. Czas: 27.56 min. (Z Archiwum IPN)

11. 15.00 – 15.30 – “11 GRUPA OPERACYJNA NSZ” – Film prezentuje kolejną strukturę konspiracyjną polskiego podziemia niepodległościowego o nazwie 11 Grupa Operacyjna Narodowych Sił Zbrojnych. Powstała ona w lecie 1946 roku. Tworzyli ją żołnierze NSZ i AK z terenu inspektoratu płocko – sierpeckiego. W wyniku tych działań UB aresztowało 26 września 1948 r. Stefana Bronarskiego, a następnie pozostałych członków. W lipcu 1950 roku w Warszawie przed WSR rozpoczął się proces członków sztabu. Trwający 2 tygodnie proces został odpowiednio nagłośniony. Tylko jedna osoba spośród sądzony nie otrzymała wyroku kary śmierci. Scenariusz filmu: Tadeusz Doroszuk i Adam Sikorski. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2008. Czas: 27.50 min. (Z Archiwum IPN)

12. 15.30 – 16.00 “REJON NSZ MROZY” – Film opowiada o powstaniu i działalności Rejonu NSZ “Mrozy”, który podlegał Okręgowi Podlaskiemu NSZ. Ukształtowana struktura w 1944 r., funkcjonowała aż do roku 1948, czyli do momentu likwidacji oddziału “Orła” przez wojska KBW 3 czerwca 1948 r. Struktura skupiająca ponad 100 osób była w stanie przeprowadzić 90 akcji zbrojnych: rozbrajano posterunki MO, likwidowano agenturę oraz funkcjonariuszy UB. Film pokazuje, jak patriotyzm niewielkiej grupy ludzi potrafił mobilizować do prowadzenia działalności niepodległościowej przez kilka lat. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2010. Czas: 27.30 min. (Z Archiwum IPN)

13. 16.00 – 16.30 “KOMENDANT ‘OLECH'” Film kontynuuje opowieść o polskim podziemiu niepodległościowym na terenach II Rzeczypospolitej wcielonych do ZSRR. Bohaterem filmu jest ppor. Anatol Radziwonik ps. “Olech” – od 1945 roku komendant Obwodu AK Szczuczyn – Lida na Nowogródczyźnie. Powodem, który kazał mu trwać w konspiracji, było silne przekonanie o szybkim załamaniu się systemu sowieckiego oraz głębokie poczucie odpowiedzialności za polską ludność. Zadaniem oddziału była ochrona ludności przed terrorem sowieckim, przeciwstawianie się kolektywizacji, zwalczanie sowieckiej administracji i agentury. Działalność komendanta “Olecha” kończy się wraz z rozbiciem jego oddziału przez jednostki NKWD 12 maja 1949 roku w rejonie Raczkowszczyzny. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2008. Czas: 27.37 min. (Z Archiwum IPN)

14. 16.30 – 17.00 – “MŁOT” – kpt. Władysław Łukasiuk ps. “Młot” zapisał się w historii jako najwybitniejszy z dowódców VI Brygady Wileńskiej. VI Brygada Wileńska była najdłużej działającym oddziałem partyzancki po zakończeniu II wojny światowej. Zginął w czerwcu 1949 roku. VI Brygada Wileńska przetrwała pod dowództwem kpt. Kazimierza Kamieńskiego ps. “Huzar” do roku 1952 . Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2008. Czas: 27.40 min.

15. 17.00 – 17.30 – “HUZAR” Film jest historią konspiracyjnej działalności legendarnego kpt. Kazimierza Kamieńskiego “Huzara”. Walczył nieprzerwanie od Września 1939 r. aż do aresztowania w październiku 1952 r. Nie wierząc komunistom, nie skorzystał z amnestii z wiosny 1947 r. Podstępnie schwytany wraz ze swoimi partyzantami w ramach operacji “Cezary”, został osądzony i stracony w białostockim więzieniu. Zamordowany 11 X 1953 r. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2007. Czas: 25 min. (Z Archiwum IPN)

16. 17.30 – 18.00 “KRYPTONIM ‘ORZEŁ'” – Film opowiada historię ludzi zaangażowanych w konspirację po 1945 r. na północnym Mazowszu w ramach 16 Okręgu Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, występującego pod kryptonimem “Orzeł”. Walczyli aż do początków lat 50.tych XX wieku. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2008. Czas: 27.30 min. (Z Archiwum IPN)

17. 18.00 – 18.30 “W CIENIU PORYTOWEGO WZGÓRZA” – Film jest historią rozbicia oddziału partyzanckiego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego w sierpniu 1950 roku , dowodzonego przez Adam Kusza ps. “Kłos”, “Garbaty”, operującego w lasach janowskich niedaleko od miejsca słynnej bitwy partyzanckiej w czasie okupacji niemieckiej na Porytowym Wzgórzu. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2007. Czas: 25 min. (Z Archiwum IPN)

18. 18.30 – 19.00 – “ŻELAZNY” Film poświęcony działalności dwóch dowódców partyzanckich: Leona Taraszkiewicza ps. “Jastrząb” i jego brata Edwarda Taraszkiewicza ps. “Żelazny”, których oddział WiN działał na powojennej Lubelszczyźnie, w okolicach Włodawy i Chełma. Przez 7 lat oddział ten, kierowany najpierw przez “Jastrzębia”, a po jego śmierci (w styczniu 1947 r.) – przez “Żelaznego”, stanowił – aż do rozbicia w październiku 1951 r. – jedno z najsilniejszych ognisk antykomunistycznego oporu w regionie. Reżyseria: Adam Sikorski. Czas: 24 min. (Z Archiwum IPN)

19. 19.00 – 19.45 – “…JESZCZE SIĘ POLSKA O NAS UPOMNI…” – Alina Czerniakowska – 42 min

20. 19.45 – 20.00 – Zakończenie I Warszawskiego Maratonu Filmowego o Żołnierzach Wyklętych – ”…JESZCZE SIĘ POLSKA O NAS UPOMNI …”

 WSTĘP WOLNY

Za: