Niezależnie od tego, czy jest to zmęczenie Projektem Ukraina, ograniczenia budżetowe czy złudzenia, że nakłonienie Ukraińców do powrotu odmieni losy wojny, Zachód, który zniszczył Ukrainę, próbując osłabić Rosję, teraz powoli zmierza w kierunku odesłania Ukraińców z powrotem na te gruzy – lub do czegokolwiek, co Rosja zadecyduje, że tam zostanie.
−∗−
Tłumaczenie: AlterCabrio – ekspedyt.org
−∗−
Rządy europejskie szukają sposobów na odesłanie ukraińskich uchodźców do domu
W miarę upadku Projektu Ukraina kraje europejskie tracą entuzjazm do goszczenia prawie sześciu milionów ukraińskich uchodźców i w wielu przypadkach nakłaniają ich obecnie do powrotu do rozdartego wojną kraju.
Najbardziej gorliwa w tym względzie wydaje się być Estonia, która mówi o jakiejś umowie repatriacyjnej z Ukrainą, ale wygląda na to, że poinformowano Tallin, że byłoby to problematyczne.
Tymczasowa ochrona UE dla Ukraińców
We wrześniu UE przedłużyła o rok obowiązywanie dyrektywy o ochronie tymczasowej, do 4 marca 2025r. Teoretycznie umożliwia ona Ukraińcom podjęcie pracy, a także dostęp do edukacji, mieszkań i pomocy medycznej, ale ma charakter tymczasowy. Jak wkrótce po rozpoczęciu wojny napisał Zeynep Şahin Mencütek, starszy pracownik naukowy w Międzynarodowym Centrum Studiów nad Konfliktami w Bonn:
Status ochrony tymczasowej stanowi ogromną różnicę. Oznacza to, że żyją w ciągłej niepewności co do swojej przyszłości, a spotkania z miejscową ludnością i urzędnikami państwa przyjmującego stanowią wyzwanie. Ochrona tymczasowa oznacza, że migranci żyją w ciągłym strachu przed repatriacją, gdy państwo przyjmujące – czyli RE – uzna, że kraj pochodzenia stał się bezpieczny…
Z dotychczasowego stosowania programów ochrony tymczasowej nauczyliśmy się, że służą one interesom państw przyjmujących, a nie ludzi uciekających przed niebezpieczeństwem. Tymczasowa ochrona ułatwia państwom repatriację osób ubiegających się o azyl, ponieważ nie przyznają statusu uchodźcy i nie zobowiązują się do stałego przyjmowania lub integracji osób ubiegających się o azyl.
Mencütek zauważa również, jak w przeszłości (niewłaściwie) wykorzystywano tymczasową ochronę w Europie:
Jednak w 1997r. Niemcy zniosły status tymczasowej ochrony i repatriowały 300 000 osób do Bośni, mimo że Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców stwierdził, że warunki do powrotu nie są odpowiednie. Inne kraje poszły w ich ślady, w wyniku czego ogółem do Bośni wróciło 700 000 ludzi.
Obecnie gospodarki europejskie są w strzępach i wygląda na to, że wkraczają w kolejną rundę polityki oszczędnościowej. Duża obecność ukraińskich uchodźców w niektórych przypadkach wywołała reakcję lokalnej ludności, a niektóre z pierwszych cięć budżetowych dotyczą programów pomocy ukraińskim uchodźcom.
Biorąc pod uwagę obecną grupę polityków europejskich, niektórzy (np. w Estonii) mogą wierzyć, że nakłonienie Ukraińców do powrotu do domu mogłoby pomóc zmienić kierunek wojny.
The EU could help relieve one of these problems by returning fighting-age Ukrainian males who’ve fled the country back to Ukraine. Ukrainian draft laws list the minimum age of conscription as 27.
While their notion of maintaining a healthy young male population to prevent… https://t.co/b1PASSWRX5
— Patrick Fox (@RealCynicalFox) February 2, 2024
Ukraińska armia w dalszym ciągu stara się zmobilizować dodatkowe 450 000–500 000 żołnierzy, a ministerstwo obrony błaga ukraińskich mężczyzn mieszkających za granicą, aby wrócili do domu i walczyli.
Chociaż UE przedłużyła tymczasową ochronę, Ukraińcy mogą również oczekiwać gwarancji ochrony na mocy Konwencji dotyczącej uchodźców z 1951r., uzupełnionej protokołem do niej z 1967r. Jak stwierdza UNHCR, podstawową zasadą Konwencji z 1951r. jest zasada non-refoulement, która stanowi, że uchodźca nie powinien być zawracany do kraju, w którym grozi mu poważne zagrożenie życia lub wolności. Niemniej jednak część polityków omawia możliwości „bezpiecznego powrotu” na obszary Ukrainy, które w mniejszym stopniu zostały dotknięte rosyjskimi atakami. (Kto wie, co zasady „międzynarodowego porządku opartego na zasadach” mówią o takim schemacie?)
Rząd w Kijowie podsunął pomysł werbowania obywateli za granicą, ale szybko go wycofał, ponieważ nie ma mechanizmu, który mógłby być tu użyty. Mogą jednak spróbować innej desperackiej taktyki:
Ukraine Defense Minister: All persons liable for military service will receive a summons, regardless of whether they are abroad or not and the possibility of sending subpoenas to smartphones is already being developed. The bill on military conscription includes penalties for… pic.twitter.com/q0V50WXkQB
— Ivan Katchanovski (@I_Katchanovski) December 24, 2023
Zełenski mówił ostatnio o wszystkich zachętach mających przekonywać do powrotu: wypłatach gotówkowych, subsydiowanych kredytach hipotecznych, pożyczkach na start-upy. Parlament Ukrainy rozważa także pomoc żołnierzom w zamrażaniu nasienia dla żon na wypadek, gdyby zginęli w walce.
Zełenski forsuje także pomysł wielokrotnego obywatelstwa [multiple citizenship], które umożliwiłoby Ukraińcom „kontynuowanie odwiedzin”. To może być ryzykowna podróż, biorąc pod uwagę niektóre taktyki poboru do wojska stosowane przez rząd.
Posted with permission from a conversation with a friend who fled Ukraine. Conscription is destroying families. pic.twitter.com/FYMBgyiEq8
— Carl Beijer (@CarlBeijer) February 4, 2024
⚡️Mobilization in Ukraine must be tough: “if you don’t get out of the car, you should be shot in the knee. This must be the only way otherwise we will not win,” the commander of the Ukrainian 118th brigade Stuzhenko about the powers of conscription officers during mobilization. pic.twitter.com/z2uQnczeEV
— Edgea (@OCZSILV) January 31, 2024
Forced conscription in #Ukraine:
Villagers attack a woman, thinking she is a spy for Zelensky’s regime, which will kidnap their men to send them into the meat grinder. #Ukraine #Russia #UkraineRussiaWar #UkraineRussianWar #ukrainecounteroffensive #Ukrainekrieg pic.twitter.com/HHDqfH3JaQ— Alex Bukovsky (@BungeeWedgie) February 7, 2024
Ukraina jest coraz bardziej zdesperowana.
UKRAINIANS WHO “DODGE” DEATH VIA WAR TO HAVE THEIR ASSETS FROZEN * pic.twitter.com/8sHsFTVcE6
— The_Real_Fly (@The_Real_Fly) February 8, 2024
Jak bardzo zdesperowane będą kraje UE, które się z nimi dogadają? Niektóre kraje już „zachęcają” Ukraińców do powrotu w inny sposób – mniej hojne świadczenia w kraju przyjmującym i jednorazowa opłata za zakup biletu.
Oto zestawienie ukraińskich uchodźców według krajów UE:
A oto, co robią niektóre kraje, aby Ukraińcy wrócili do siebie.
Norwegia
W zeszłym roku Oslo jako pierwsze przyjęło plan płacenia Ukraińcom za powrót do domu, rozdając 17 500 koron (1200 dolarów) każdemu, kto będzie gotowy do wyjazdu. Oslo ogranicza także świadczenia dla uchodźców. Za LSE EUROPP:
Na początku grudnia rząd wprowadził ograniczenia w prawach przysługujących wcześniej przesiedleńcom z Ukrainy. Norwegia jako pierwszy kraj w Europie wprowadziła ograniczenia w swobodnym podróżowaniu między Ukrainą a Norwegią dla osób posiadających tymczasową ochronę. Oznacza to, że matka z Ukrainy przebywająca w Norwegii może nie mieć już możliwości spotykania się z mężem, a jej dzieci mogą nie mieć możliwości widywania się z ojcem, który być może walczy na pierwszej linii frontu i nie może opuścić kraju. Inne zmiany obejmowały ograniczenie świadczeń na dzieci w pierwszym roku oraz obniżenie standardów zakwaterowania dla nowo przybyłych osób. 29 stycznia rząd zapowiedział dalsze ograniczenia dla przesiedleńców z Ukrainy.
Finlandia
Helsinki płacą 5300 euro, jeśli wniosek zostanie złożony w ciągu 30 dni od otrzymania informacji o negatywnej decyzji azylowej lub wycofaniu wniosku przez wnioskodawcę. Po 30 dniach kwota zostaje obniżona do 2000 euro.
Estonia
Około 7 000 mężczyzn z Ukrainy w wieku poborowym złożyło wniosek o tymczasową ochronę w Estonii, ale Tallin jest najbardziej entuzjastycznie nastawiony do odsyłania ich z powrotem do domu i w maszynkę do mięsa, wielokrotnie wyrażając zainteresowanie podpisaniem umowy z Ukrainą w sprawie repatriacji odpowiednich uchodźców. Z estońskiej telewizji publicznej:
„Jeśli Ukraina tego potrzebuje, Estonia zdoła znaleźć i repatriować taką osobę na Ukrainę” – powiedział Minister Spraw Wewnętrznych Lauri Läänemets (SDE). „Zasadniczo wiemy, gdzie znajdują się te osoby i co robią. Wielu – większość z nich pracuje, ma miejsca zamieszkania w Estonii.”
Nie podpisano jeszcze żadnego porozumienia, najwyraźniej ze względu na prawo międzynarodowe, co bardzo zirytowało estońskich urzędników, takich jak Läänemets.
Republika Czeska
Zapewnia nieujawnioną kwotę uchodźcom posiadającym tymczasowy status ochrony, jeśli wyjeżdżają na Ukrainę. Kraj obniżył także datki państwowe na rzecz ukraińskich uchodźców.
Irlandia
Dublin niedawno obniżył stawkę zasiłku dla ukraińskich uchodźców z 220 euro tygodniowo do 38,80 euro tygodniowo, gdy korzystają z państwowego zakwaterowania. Nowo przybyli mogą korzystać z zakwaterowania zapewnianego przez państwo jedynie przez 90 dni, po czym muszą znaleźć sobie własne.
Polska
Nowy polski premier Donald Tusk zapowiedział dalsze „wspieranie” Ukrainy, ale nie jest jasne, czy dotyczy to uchodźców w Polsce. Na razie Warszawa przedłuża ochronę tymczasową jedynie do 30 czerwca br., a świadczenia mają zostać drastycznie ograniczone. Warszawa zmniejszyła wsparcie o połowę już na początku 2023r.
Wielka Brytania
Tysiące ukraińskich rodzin stoi w obliczu bezdomności w związku z cichym wycofywaniem krajowego programu „Domy dla Ukrainy”, zainaugurowanego z wielką pompą wiosną 2022 roku. Dziesiątki tysięcy brytyjskich rodzin za śmieszną sumę 350 funtów miesięcznie gościło ukraińskich uchodźców przez sześć miesięcy, ale rząd nie zrobił nic, aby znaleźć stałe mieszkania dla ludności i wygląda na to, że dla wielu czas się skończył. Teraz pozostaje wybór: wrócić do domu, udać się gdzie indziej lub zamieszkać na ulicy.
Niemcy
Niemieccy urzędnicy twierdzą, że nie będą deportować żadnych Ukraińców. Za Kyiv Post:
Minister sprawiedliwości Niemiec Marko Buschmann potwierdził, że Niemcy nie będą zmuszać ukraińskich uchodźców do służby w siłach zbrojnych ani deportować ich na Ukrainę, jak podaje Deutsche Welle. „Zmuszanie ludzi do służby wojskowej wbrew ich woli nie jest naszym podejściem” – stwierdził Buschmann.
Jednocześnie jednak Niemcy właśnie uchwaliły ustawę, która ma umożliwić łatwiejsze i szybsze wydalanie osób, którym odrzucono wnioski o azyl. Nowe środki obejmują dłuższe okresy aresztu deportacyjnego, aby dać władzom więcej czasu na zakończenie procesu przed koniecznością zwolnienia danej osoby. Policja będzie miała również rozszerzone uprawnienia w zakresie poszukiwania osób, którym nakazano opuszczenie kraju, oraz uzyskiwania dostępu do ich własności, np. telefonów. Należy zauważyć, że w Konwencji dotyczącej uchodźców znajdują się klauzule wykluczające:
(a) jeśli popełnił zbrodnię przeciwko pokojowi, zbrodnię wojenną lub zbrodnię przeciwko ludzkości w rozumieniu instrumentów międzynarodowych sporządzonych w celu ustanowienia przepisów dotyczących takich zbrodni;
(b) jeśli popełnił poważne przestępstwo o charakterze niepolitycznym poza krajem schronienia przed przyjęciem do tego kraju jako uchodźca;
(c) jeśli dopuścił się czynów sprzecznych z celami i zasadami Organizacji Narodów Zjednoczonych.”
Jest też taki kąsek od Deutsche Welle:
Minister spraw wewnętrznych Nancy Faeser stwierdziła, że przemytnicy i inni przestępcy, w tym osoby bez wyroków skazujących, ale podejrzani o powiązania przestępcze, mogą spotkać się z szybszymi deportacjami w ramach wysiłków na rzecz „bardziej konsekwentnego i szybszego” działania przeciwko „niebezpiecznym osobom”.
Biorąc pod uwagę zapał Berlina do Projektu Ukraina, czy byłoby zaskakujące, gdyby niektórzy Ukraińcy w wieku poborowym zostali wkręceni w takie wysiłki? Niezależnie od tego Niemcy borykają się z kryzysem energetycznym, znajdują się w recesji i zdecydowały się wydać więcej na Projekt Ukraina i militaryzację, jednocześnie ograniczając programy socjalne – co oznacza, że przez dłuższy czas mogą nie być zbyt atrakcyjną lokalizacją dla ukraińskich uchodźców. We wrześniu Berlin ogłosił, że obniży o prawie 50 proc. wydatki na pomoc uchodźczą wysyłaną do landów i według Reutersa „całkowicie zaprzestanie finansowania kosztów opieki i integracji dla 1,08 mln ukraińskich uchodźców”.
Niezależnie od tego, czy jest to zmęczenie Projektem Ukraina, ograniczenia budżetowe czy złudzenia, że nakłonienie Ukraińców do powrotu odmieni losy wojny, Zachód, który zniszczył Ukrainę, próbując osłabić Rosję, teraz powoli zmierza w kierunku odesłania Ukraińców z powrotem na te gruzy – lub do czegokolwiek, co Rosja zadecyduje, że tam zostanie..
_______________
−∗−
Uzupełnienia:
„Wszyscy przegrywają” czyli pęknięcia w głębokim państwie
Teraz, we wrześniu, po lecie, na którym linie frontu były w dużej mierze w impasie, i gdy Rosja mocno kontrolowała większość z czterech terytoriów wschodniej i południowej Ukrainy (Donieck, Ługańsk, […]
_______________
Nadchodzący upadek Ukrainy i brednia o „odbudowie”
To dość niezwykłe widzieć, jak na Zachodzie ćwierkają o odbudowie Ukrainy, ponieważ zakłada to, że pozostanie jakaś znacząca Ukraina. Przypomina to dzieci dyskutujące o tym, jaką część majątku schorowanego rodzica […]
_______________
Przegląd demograficzny czyli rozpaczliwy stan gospodarki Ukrainy
Choć sytuacja jest zła, Ukrainie nie grozi jakiś przyszły kryzys wewnętrzny. Ukraina właśnie teraz jest w trakcie takiego kryzysu. Obserwatorzy wojenni szukają oznak możliwego załamania militarnego Ukrainy, ale może to […]
_______________
O rok starsi, o rok głupsi – Krzysztof Baliński
Jak to jest, że na jeden gwizdek do zapalenia świeczek stawiają się prezydent, marszałkowie Sejmu i Senatu, ministrowie, redaktorzy naczelni gazet i chmara posłów ze wszystkich poróżnionych partii? Jak to […]
_______________
Tekturowe państwo czyli lud polski temu przyklaskuje – Krzysztof Baliński
Co jest najbardziej przerażające? Że podejście, stanowisko – i opozycji i rządzących – do Ukrainy, do wojny na Ukrainie i do kwestii pomocy dla Ukrainy, niczym się nie różni. Jeżeli […]
−∗−