Będziemy faktycznie córkami i synami Boga, jeśli będziemy do Niego podobni. Jedną z zasadniczych cech Boga jest miłość nieprzyjaciół, czyli po prostu miłość bezwarunkowa.

 

Jezus powiedział do swoich uczniów: “Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a nieprzyjaciela swego będziesz nienawidził. A Ja wam powiadam: Miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują; tak będziecie synami Ojca waszego, który jest w niebie; ponieważ On sprawia, że słońce Jego wschodzi nad złymi i nad dobrymi, i On zsyła deszcz na sprawiedliwych i niesprawiedliwych. Jeśli bowiem miłujecie tych, którzy was miłują, cóż za nagrodę mieć będziecie? Czyż i celnicy tego nie czynią? I jeśli pozdrawiacie tylko swych braci, cóż szczególnego czynicie? Czyż i poganie tego nie czynią? Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski”.

 

Komentarz do Ewangelii 

 

Będziemy faktycznie córkami i synami Boga, jeśli będziemy do Niego podobni. Jedną z zasadniczych cech Boga jest miłość nieprzyjaciół, czyli po prostu miłość bezwarunkowa. Możemy się nie zgadzać z taką postawą, ale Bóg nigdy nie zrezygnuje z tej swojej cechy i jeśli chcemy być do Niego podobni, musimy też miłować nieprzyjaciół. Tym bardziej, że w tej postawie jest wielka mądrość. Zło bowiem można pokonać tylko siłą dobra, tak jak ogień gasi się wodą, a nie ogniem.

http://www.deon.pl/religia/duchowosc-i-wiara/pismo-swiete-rozwazania/art,2774,ewangelia-jaka-jest-zasadnicza-cecha-boga.html

_______________________

W Orleanie, we Francji – św. Eucheriusza, biskupa. Młodość spędził w klasztorze w Jumieges. Powołany na stolicę biskupią w Orleanie, spokoju długo nie zażywał. Wygnany przez Karola Młota, przebywał w Kolonii. Ostatnie sześć lat życia spędził w Sarchinium (Saint-Trod) pod Leodium, gdzie mnichów budował swym ascetycznym wyrobieniem. Zmarł w roku 738.

W Katanii, na Sycylii – św. Leona, biskupa. Pochodził z Rawenny. Zasiadając na stolicy biskupiej, dokonał ponoć wielu cudów. Zmarł w roku 787.

oraz:

św. Eucheriusza z Orleanu, biskupa (+ 743); św. Sadota, męczennika (+ 342); świętych biskupów i męczenników: Tyrannia, Sylwana, Peleusa i Nilusa (+ pocz. IV w.)

http://www.brewiarz.pl/czytelnia/swieci/02-20.php3

Lepsze uświadomienie sobie w Kościele znaczenia Trzeciej Osoby Boskiej było nieoczekiwanym owocem ostatniego Soboru – powiedział kaznodzieja papieski o. Raniero Cantalamessa OFM Cap w pierwszym tegorocznym kazaniu wielkopostnym, które wygłosił dziś dla papieża i jego współpracowników z Kurii Rzymskiej.

 

Poświęcił je refleksji nad pewnymi aspektami soborowej Konstytucji o liturgii “Sacrosanctum Concilium”.

 

Cykl tegorocznych rozważań wielkopostnych nosi tytuł: “Sobór Watykański II po pięćdziesięciu latach. Ponowna lektura z duchowego punktu widzenia”. Jest to kontynuacja kazań z ostatniego Adwentu, w których włoski kapucyn kurialny zajął się soborową Konstytucją dogmatyczną o Kościele “Lumen gentium”.

 

W kolejne piątki Wielkiego Postu nawiąże on do takich dokumentów Soboru, jak Dekret o ekumenizmie “Unitatis redintegratio” czy Konstytucja dogmatyczna o Kościele w świecie współczesnym “Gaudium et spes”.

 

O. Cantalamessa zauważył, że w Konstytucji o liturgii niewiele mówi się o znaczeniu Ducha Świętego, podkreślając jedynie więź między Chrystusem a Kościołem. Ten brak był zresztą znamienny dla teologii ostatnich wieków. Rolę Trzeciej Osoby Boskiej odkryto na nowo, sięgając do licznych odnośnych tekstów z Biblii i ojców Kościoła.

 

“Jeśli jest jakaś dziedzina, w której teologia i życie Kościoła katolickiego ubogaciły się w tych 50 posoborowych latach, to niewątpliwie dotyczy ona Ducha Świętego. Teologia ta rozwija się we wszystkich głównych wyznaniach chrześcijańskich. To przecież w świetle Ducha Świętego apostołowie odkryli prawdę o Jezusie i Jego objawieniu Ojca. Obecne Credo Kościoła jest doskonałe i nikt nie myśli go zmieniać, ale odbija ono wynik końcowy, ostatnie stadium osiągnięte przez wiarę, a nie drogę, którą się do niej doszło. Natomiast ze względu na nową ewangelizację żywotne jest dla nas poznać też drogę, którą dochodzi się do wiary, a nie tylko jej ostateczną kodyfikację, którą głosimy z pamięci w Credo” – zaznaczył mówca.

 

Wskazał, że to ponowne odkrycie roli Trzeciej Osoby Boskiej dowodzi niewątpliwie Jej obecności i skutecznego działania. Podkreślił też znaczenie wzbudzanej w nas przez Ducha Świętego modlitwy wstawienniczej, którą, wyzbywając się egoizmu, wznosimy za siebie nawzajem.

http://www.deon.pl/religia/kosciol-i-swiat/z-zycia-kosciola/art,25093,o-cantalamessa-o-konstytucji-o-liturgii.html

______________________________

 

Najboleśniejsze wydarzenia przeżyła Maryja w czasie męki i śmierci Jezusa. Ewangelie i tradycja zaliczają do nich: pożegnanie Jezusa przed śmiercią, spotkanie na Drodze Krzyżowej, cierpienie pod krzyżem, opłakiwanie po śmierci i pogrzeb Jezusa, ból Wielkiej Soboty

 

Tradycja rozpoczyna cierpienia Maryi związane ze śmiercią Jej Syna od pożegnania. Wydaje się całkiem naturalne, że Jezus przed swoim odejściem do Ojca chciał po raz ostatni zobaczyć Matkę. Być może w ten sposób chciał Ją przygotować i umocnić na zbliżające się ciężkie godziny. Tradycja ikonograficzna ukazuje tę scenę z ogromnym ładunkiem emocjonalnym. Lorenzo Lotto na obrazie Pożegnanie Chrystusa z Matką (1521) przedstawia Maryję mdlejącą z boleści, podtrzymywaną przez Jana i Marię Magdalenę. Katarzyna Emmerich tak opisuje ostatnie pożegnanie: Dowiedziawszy się od Jezusa, co Go czeka w najbliższej przyszłości, prosiła Najświętsza Panna czule, by mogła umrzeć razem z Nim, Jezus jednak polecił Jej, by spokojniej znosiła swą boleść niż inne niewiasty, a zarazem oznajmił, że zmartwychwstanie po trzech dniach i gdzie się Jej pojawi. Teraz też uspokoiła się Najświętsza Panna; nie płakała już tak bardzo, ale z twarzy jej bił smutek bezmierny i boleść wstrząsająca do głębi. Jako dobry i wdzięczny Syn Jezus podziękował Jej za wszelką okazywaną Mu miłość, objął Ją na pożegnanie prawą ręką i czule przycisnął do serca. Pożegnanie przed śmiercią było apogeum pożegnań, których Maryja doświadczała wcześniej.

 

Ewangelista Jan ukazuje Maryję stojącą pod krzyżem. Nie ulega jednak wątpliwości, że brała udział we wszystkich momentach procesu i męki Jezusa, choć nie zawsze w sposób fizyczny. Tradycja z pietyzmem traktuje spotkanie z Synem na Via Doloro-sa. Obok trzeciej stacji Drogi Krzyżowej znajduje się dziś wejście na dziedziniec ormiański, na którym wznosi się kościół Najświętszej Marii Panny “Spas-mos”, upamiętniający spotkanie Maryi z Jezusem. Nazwa wywodzi się ze zniekształcenia greckiego słowa “aspasmos”, czyli “pozdrowienie, spotkanie”. Kościół wznosi się na ruinach wcześniejszych, z okresu bizantyjskiego i epoki krucjat. Jest to więc bardzo starożytna i wiarygodna tradycja.

 

Wizjonerka Katarzyna Emmerich w taki sposób opisuje spotkanie Maryi z Synem na Drodze Krzyżowej: Przechodząc, wzniósł Jezus nieco głowę poranioną strasznymi cierniami i spojrzał na Matkę swą boleściwą, wzrokiem pełnym tęsknej powagi i litości; lecz w tejże chwili potknął się i upadł po raz drugi pod ciężarem krzyża na kolana. Boleść niezmierna i miłość odezwały się na ten widok z podwójną siłą w sercu Najświętszej Panny. Zniknęli Jej z oczu kaci, zniknęli żołnierze widziała tylko swego ukochanego, wynędzniałego, skatowanego Syna; wypadła z bramy na ulicę, przedarła się między siepaczy i upadła na kolana przy Jezusie, obejmując Go ramionami. Usłyszałam dwa bolesne wykrzykniki, nie wiem, czy wypowiedziane słowy, czy pomyślane w duchu: “Mój Synu” – “Matko moja”.

 

Spotkanie Maryi z Synem było zapewne wypełnione dwoma uczuciami: bólem i miłością. Najtrafniej oddają je słowa Jeremiasza: Wszyscy, co drogą zdążacie, przyjrzyjcie się, patrzcie, czy jest boleść podobna do tej, co mnie przytłacza, którą doświadczył mnie Pan (Lm 1, 12). Serce Maryi było blisko serca Jezusa. Ale nigdy bardziej niż tu i pod krzyżem nie zostało przeszyte bólem.

 

Miłość i cierpienie są wzajemnie powiązane. Nie ma miłości bez cierpienia. Prawdziwa miłość jest przekraczaniem siebie, swego egoizmu, “ogołoceniem” i wydawaniem siebie dla innych. “Przekraczanie własnego ja” jest zawsze bolesne i pozostawia ranę. Ale bez niej nie ma miłości. Z drugiej strony świadomie przeżywane cierpienie jest szkołą miłości. Mistyczka Marta Robin notuje w swoim dzienniczku: Doświadczam, jak słodko jest kochać, nawet w cierpieniu. I powiedziałabym nawet, zwłaszcza w cierpieniu, ponieważ cierpienie jest największą szkołą prawdziwej miłości… Jest ono żywym językiem miłości i wielką nauczycielką rodzaju ludzkiego. Uczymy się kochać i kochamy prawdziwie jedynie w cierpieniu i poprzez cierpienie, ponieważ cierpienie buduje się nie w rozkoszach ludzkich obecnego życia, ale w ogołoceniu i zaparciu się samego siebie, i na Krzyżu (17 III 1927).

 

Największe cierpienie będzie udziałem Maryi pod krzyżem. Święty Bonawentura w taki sposób próbuje wczuć się w jej ból: zebrawszy odważnie wszystkie swe siły, stała przed Nim, Ukrzyżowanym. Ileż razy musiała szlochać, z jękiem opłakując swego syna i wołając: “Jezu, Synu mój, kto mi pozwoli umrzeć z Tobą i za Ciebie, Synu mój najsłodszy?”. Ileż razy musiała podnieść swe skromne oczy ku tym palącym ranom, czy w ogóle się w nie wpatrywać choćby przez chwilę, czy zdołała w ogóle widzieć je wyraźnie za zasłoną swoich łez. Któż wątpi, że mogła omdleć z powodu ogromnego bólu w swoim wnętrzu? Dziwię się wręcz, że nie umarła. Jest jakby umarła, choć żyje, ponieważ żyjąc, cierpi najokrutniejszy ból śmierci (Vita mistica).

 

Święty Jan, który był świadkiem śmierci Jezusa, nie opisuje cierpienia, dramatu Maryi. Nie mówi o próbach pocieszania Jezusa. Zauważa jedynie, że wraz z innymi niewiastami “stała” pod krzyżem. Greckie wyrażenie wskazuje na poczucie godności. Maryja stoi z godnością Matki Boga. Tę samą godność, którą widzieliśmy w Jezusie dźwigającym w drodze na Kalwarię po królewsku swój krzyż jakby był Jego berłem, spotykamy teraz w Matce Jezusa, Matce Pana, Matce Boga (I. Garga-no). Nie ma żadnego ruchu, działania. Tylko stanie, kontemplacja, trwanie z Jezusem, współcierpienie.

 

Nasze ludzkie życie zwykle związane jest z doświadczeniem aktywizmu, działania, ruchu, pośpiechu. Tymczasem wobec krzyża okazuje się, że to wszystko jest względne, drugorzędne. Najważniejsza jest umiejętność trwania z Jezusem i w Jezusie, czyli pozwolenie, by przenikał nas swoim Duchem i miłością. Maryja pod krzyżem chce powiedzieć: “Trwajcie z Jezusem i uczcie się od Niego miłości”.

 

Na Kalwarii Maryja doświadcza bolesnego “wywłaszczenia” ze swego umiłowanego Syna. “Musi” oddać Go Bogu do końca, na śmierć. Żąda się od Niej, by wbrew swemu naturalnemu uczuciu miłości matki, współdziałała w bolesnym planie Ojca. Pod krzyżem Maryja dojrzewa do ostatecznego “tak”. Jej ofiara zostaje przyjęta. Maryja oddaje Jezusa. Ale Jezus na krzyżu wskazuje Maryi dalszą drogę. Ma przekazać swoją miłość Jego uczniom; Jej miłości zostaje powierzony Kościół. Jezus w osobie Jana oddaje Maryi całą wspólnotę uczniów. Także nas. Maryja zostaje Matką Kościoła. Jako “Nowa Ewa”, Oblubienica Chrystusa, “Nowego Adama” daje początek nowej wspólnocie, nowej ludzkości.

 

Jan, umiłowany uczeń Jezusa, w imieniu “nowej generacji” ludzkości wziął Ją do siebie [eis ta idia] (J 19, 27). Termin “eis ta idia” oznacza przede wszystkim domową intymność, ciepło domu i rodziny, do której wraca żołnierz po wojennej wyprawie, kupiec po dalekomorskiej podróży lub syn po pracy albo po spotkaniu z przyjaciółmi. “Eis ta idia” oznacza więc nie tyle dom jako budynek, co raczej domową intymność, którą nazwalibyśmy domowym ogniskiem, a nawet jeszcze czymś więcej. “Ta idia” odnosi się także do intymności małżonków. Tak wiec mamy tutaj do czynienia z intymnością rodzinną (I. Gargano).

 

Stojąc z Maryją pod krzyżem Jezusa, odczujmy, że Jezus dał swoją Matkę również nam. Powierzenie nam Maryi jako Matki dotyka naszej najgłębszej potrzeby – miłości. Pierwszy i najgłębszy kontakt człowieka budowany jest zawsze z matką. Ojca odkrywa się dopiero na drugim etapie (J. Augustyn). Dzisiaj niemal modne staje się powracanie do przeszłości i odkrywanie zranień z dzieciństwa, szczególnie ojca i matki. Żale i pretensje bywają pogłębiane i nie pozwalają przebaczyć ani dostrzec poświęcenia i miłości rodziców. Są bardziej krzykliwe i pamiętliwe niż doświadczenia dobroci, poświęcenia i miłości (chociaż czasem słabej i kruchej). W doświadczeniu przebaczenia i pojednania z rodzicami może pomóc modlitwa i nabożeństwo do Matki Najświętszej. Miłość Maryi może nas wprowadzić w braterską i przyjacielską miłość Jej Syna oraz ojcowską miłość Boga Ojca. Dopiero doświadczając prawdziwej miłości Boga, możemy przebaczyć innym (również rodzicom) rany, jakie nam zadali i zrozumieć, że u ich źródła leży słabość, kruchość, niezdolność do kochania. Możemy również dostrzec dobro i miłość, które kryły się za nieudolnością ich wyrażania.

 

Stojąc pod krzyżem, Maryja patrzyła, jak żołnierze rozdzielali między siebie szaty Jezusa. O tunikę, która była tkana, rzucili losy. Żołnierze zdawali sobie sprawę z jej wartości, dlatego nie chcieli jej niszczyć. Ból Maryi był tym większy, że tunikę tę, jak podaje tradycja, tkała Ona sama: Tę właśnie tunikę niemającą ani jednego szwu uważa się za figurę Kościoła. […] Była to tunika kapłańska, taka sama jak ta, którą z różnych okazji zakładał arcykapłan. Można przypuszczać, że tę cenną tunikę Jezus przywdział po raz pierwszy w Wieczerniku, z okazji ustanowienia Eucharystii (B. Martelet).

 

Maryja słyszała wszystkie słowa wypowiedziane przez Jezusa na krzyżu, była świadkiem Jego modlitwy, cierpienia i bolesnego konania. Ewangelie nie notują żadnych słów pocieszenia; ani Jezusa, ani kobiet i Jana obecnych pod krzyżem. Jezus nie powiedział żadnego słowa pocieszenia, nie prosił ani o pomoc, ani o współczucie. Nic nie mówił do Magdaleny, nie dał bliskim żadnej wskazówki. Uczynił znacznie więcej – dał światu swój testament (B. Martelet). Pod krzyżem Maryja uczestniczy w niemej bolesnej kontemplacji i uczy się od Syna przeżywania cierpienia i umierania.

W tym roku mija setna rocznica urodzin i sześćdziesiąta piąta rocznica śmierci Władysława Gurgacza SJ (1914-1949), uczestnika podziemia antykomunistycznego i kapelana Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej.

 

W 1948 został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa i po pokazowym procesie skazany na śmierć za rzekomy udział w antypaństwowej organizacji. Został rozstrzelany w krakowskim więzieniu przy ul. Montelupich 14 września 1949 roku. Poniżej zamieszczamy fragmenty zapisków rekolekcyjnych ojca Gurgacza.

Chyrów, 3 października 1939 roku

Jezu, dodaj sił, bym nie upadł pod brzemieniem krzyża. A raczej – nie, zuchwale proszę, dopomóż mi szybko powstać z upadku i za Twoim przykładem podążać na Golgotę. Czy daleko jeszcze kres udręczeń. Jezu najdroższy, cierpię bez wielkoduszności i to mnie boli. Ale jeśli chcesz, bym pił gorycz cierpienia bez domieszki Twej pociechy, zgadzam się z Twą Najświętszą wolą.
Matko ukochana, w tych ciężkich godzinach mego życia bądź mi Wspomożycielką. Już miesiąc cały jestem w najnieodpowiedniejszych warunkach dla duchownego postępu. Modlę się już nie sercem, ale wysiłkiem woli, przeważnie podczas podróży, zdążając tułaczym szlakiem ku nieznanemu celowi. Były chwile, że nie mogłem wytrzymać pod naporem ogromnego bólu. Szedłem wtenczas do Ciebie, do Syna po pociechę, ale tu mogłem oschle odmówić Zdrowaś Maryjo i ponowić akt swej ofiary.
Bolałem nad moimi wadami, nad ogromnym niewyrobieniem, które się na każdym kroku mojej tułaczki okazywało; bolałem nad losem nieszczęśliwej Ojczyzny. Odczuwałem cierpienia poszczególnych żołnierzy, ich rodzin, nędzę bezdomnych “bieżeńców”, odczułem i spustoszenie tylu miast i wiosek i każdą stratę, jaką poniosło Towarzystwo, w pierwszym zaś rzędzie nędzę współbraci błąkających się bez celu o tułaczym chlebie wśród różnorakich niebezpieczeństw.
Wiem, Panie, że kara Twa słusznie dotknęła Ojczyznę za nasze grzechy, i boleję bardzo, iż do ogólnego brzemienia narodu tyle własnych dorzuciłem występków, a mimo to jednak świętym życiem nie potrafię obecnie pokutować za wspólne i za swoje winy.

Częstochowa, 6 sierpnia 1942 roku

Cel człowieka. Panie Jezu, wyrwij mnie z obecnego stanu odrętwienia, zimnoty duchowej; rozpal mą duszę i rozszerz serce moje, gdyż niezadługo zamieszkasz w nim szczególnie i wyciśniesz na nim niezatarte znamię kapłaństwa. Daj mi ukochać i cierpieć za miliony moich braci. Nie dozwól, bym się zasklepił w samolubstwie i wygodzie życia.
Panie, jesteś tak już blisko, a w mej duszy panują jeszcze takie ciemności. Proszę Cię tylko o jeden promyk, bym poznał swe nowe zadanie kapłańskie i odpowiednio się doń przysposobił.
Matko, pod Twoją opieką zaczynam nową drogę życia, więc ufam, że mnie skutecznie wesprzesz i poprowadzisz do jedynego celu mego życia – do Boga.

 

8 sierpnia 1942 roku

O grzechach własnych. Tak nisko upadłeś! Pełen jesteś błędów wszelakich: obmowy, krytyki, niecierpliwości; nieostrożność w pokusach itd. Oprócz własnych i gwałtownych pokus, jakie przeszedłem w tym roku, zdaje mi się, że te same błędy trafiały się i dawniej, ale nie widziałem tak wyraźnie ich ohydy.
Jezu, poznałem boleśnie, co się dzieje z duszą, którą pozostawiasz w ciemnościach. Prawdziwie ogarnęły mnie nawałności i fale ich przeszły nade mną. Lecz nauczyłem się za to jednej cennej rzeczy:  wyrozumiałości dla drugich.
Panie Jezu, nie dozwól, by od mojego konfesjonału odchodził ktokolwiek niezrozumiany i przygnębiony.

24 sierpnia 1942 roku
Matko ukochana. Dziś u stóp Twoich zostałem kapłanem Chrystusowym. Usunęłaś na chwilę z mej duszy ciemności, dozwoliłaś mi pocieszyć się Twą obecnością. Znikły straszne niepokoje i wątpliwości, a miejsce ich zajęła radość i spokój tak dziwny, jakiego dotąd nie zaznałem. Coś się zmieniło w mej duszy. Jakaś gorsza połowa mego ja przepadła, znikła, a Duch Święty odnowił i przyozdobił swą ubożuchną świątynię.
Matuchno ukochana! W najważniejszym momencie dzisiejszej uroczystości nuciłem Ci sercem i usty radosne Maginificat. Jestem pewien, że skoro mnie wzięłaś łaskawie za rękę i wprowadziłaś na nową drogę obowiązku, nie opuścisz mnie i nadal, lecz na każdym kroku towarzyszyć mi będziesz i wspierać swą radą. Przyrzekam Ci o Matko, że zadaniem moim kapłańskim będzie prowadzić wszystkie dusze do Ciebie, abyś Ty sama raczyła je polecić Jezusowi.
Matko, zaklinam Cię na miłość Jezusa ku duszom nieśmiertelnym, nie dozwól mi sprzeniewierzyć się powziętym na siebie obowiązkom, zejść z drogi szczytnych ideałów o świętości kapłańskiej, na manowce błędu.

Gorlice, 16 grudnia 1945 roku

Śmierć. Ciągle jeszcze trwam w Ogrojcu. Czuję się tak osłabiony, że ledwo się trzymam na nogach.
Przejął mnie żal serdeczny na widok moich niedbalstw. Co to za strata marnować czas i łaski, spełniać niedbale swe powołanie. Co za strata, gdy się ma zwłaszcza niezadługo odejść… Może ten Ogrojec poprzedza moją Kalwarię?!
Jak z jednej strony całą siłą wyrywam się ku śmierci, tak znowu czasami czuję protest. Nie mogę całkiem umrzeć, odejść z tej ziemi i nie działać… Non omnis moriar [Nie wszystek umrę]!
Muszę ratować dusze nawet zza grobu.
W jaki sposób? Gromadząc zasługi, kochając bez miary. Muszę pociągnąć innych młodych przykładem, modlitwą, którzy by za mnie pracowali. Gdy ja odejdę, oni mają wziąć ten sam sztandar i iść po tej samej linii.
Maryjo, bądź Matką Łaskawą dla M, dla K, Z, W, B, J, R, J i innych. Nie tylko za nimi proszę: już nie za samą Ojczyznę się ofiaruję, ale za przeszło dwa miliardy dusz… Czy możesz być jeszcze obojętny na ich zbawienie. Czy nie przelałeś za nich krwi!…
Nie poczytaj mi tego za zuchwalstwo, iż sam będąc wielkim grzesznikiem, błagam Cię o to, o co nie ośmieliłby się prosić Cię żaden święty. Jezu, ofiaruję Ci przez ręce Maryi moje zasługi i moje cierpienia, byś je złączył ze swymi skarbami. W zamian daj mi dusze!
Nie proszę Cię o ziemskie szczęście, o słodycz modlitwy, o blask jutrzenki w moich ciemnościach, lecz błagam Cię, o co Ty sam modliłeś się do Ojca: “aby byli jedno z Tobą”. […]

 

18 grudnia 1945 roku

[…] Świat cały wygląda jak szkoła, z której na chwilę wydalił się nauczyciel. Robimy zgiełk nieopisany, wszczynamy bójki i trwonimy czas przeznaczony na odrobienie zadania. Opamiętujemy się na chwilę, gdy ktoś zakrzyknie: nauczyciel idzie! Jeśli alarm był fałszywy, wracamy znowu do swawoli.
Jaki stąd skutek? Przeszkadzamy nielicznym pracującym jednostkom, a sami odnosimy sińce; na końcu dostajemy naganę i złą notę.
Czy nie dzieciństwem są te wszystkie “ważne sprawy”, które nam tak zaprzątają umysł?
Na przykład polityka! Czy to nie zabawa dzieci na piasku, budujących karciane domki albo sypiących bałwany ze śniegu?
Zwykle sami politycy patrzą na koniec swych dzieł. To można powiedzieć o dyplomatach i politykach działających, a cóż dopiero sądzić o tych, co nie działają, lecz komentują tylko czyny innych?
To dzieci, które wszędzie noszą ze sobą pudełko z tekturowymi lub ołowianymi żołnierzami; chcą nimi bawić siebie i innych. Czy nie jest igrzyskiem dziecinnym bogactwo, sława, powodzenie?
Czym się różni uczeń zbierający znaczki pocztowe, guziki, pudełka, od ludzi dorosłych, którzy jeszcze gorliwiej poszukują zatłuszczonych banknotów, złota, orderów i dyplomów? […]

19 grudnia 1945 roku

O oziębłości. Szósty dzień cierpienia. Walczę ze sobą. Chcę się wydostać spod młyńskich kamieni owych dwóch uczuć. Nie mogę sobie znaleźć miejsca. Zdaje mi się, że te rekolekcje odprawiam z grobowca, z którego nie ma wyjścia. Czy uwolnię się od tych dwóch uczuć, gdy skończą się rekolekcje? Te cierpienia trwają już od wiosny i przeżywam je każdego dnia, lecz w niejednakowej mierze. Dotychczas po udręce przychodziła chwila ulgi. Teraz zaś nie mogę sobie wyobrazić możliwości jakiejś ulgi. Cierpienie przeniknęło każdy zakątek duszy i dało mi nowy punkt widzenia. Tak widzą rzeczy chyba tylko umierający. Myślę, że w godzinę śmierci nie inaczej będę patrzał na swoje życie i na wszystkie sprawy jak teraz. Życie w podobnym stanie duchowym jest gorsze od konania, bo umierający jest wyczerpany i niewiele reaguje na wszelkie bodźce, a moja wrażliwość jest silniejsza niż u najzdrowszych.
Dziś stanął przede mną bolesny obraz dotychczasowego oziębłego życia.
Ach Panie! Jak za późno Cię poznałem i ukochałem, jak wiele straciłem. Tyle szkód poniosły dusze…
Jestem kapłanem, ojcem dusz, a jakie uczucia może mieć ojciec marnotrawca, który wszystko przetrwonił. Co musi odczuwać na widok nędzy swych dzieci, gdy umierają z głodu i wyciągają ręce po ratunek.
Maryjo, ulituj się nade mną i nad duszami. Tyś Matką mojej rodziny. Ja zawiodłem, ale Ty nie możesz zawieść. Pokryj moją nędzę swymi zasługami. […]
Najpierw odczułem boleśnie rozłąkę z rodziną zakonną, z powodu wojny, a później choroby. Ta rana zasklepiła się nieco przez obcowanie z przyrodą. Trafiały się serca życzliwe wśród tych, nad którymi pracowałem. Dlatego musiałem zmieniać ciągle miejsce pobytu. Gdy już gdzieś poczułem się lepiej, gdy zaczęto okazywać mi wdzięczność, wnet konieczność zmuszała iść dalej, między obcych.
Miałem przyjaciół serdecznych, którzy mnie rozumieli, ale już ich straciłem. Rozdzielił nas grób, czas, odległość.
Jak chory fizycznie potrzebuje opieki troskliwej, podobnie i chory duchowo potrzebuje rozumnego kierownictwa spowiednika.
Od śmierci O. Wiącka nie mam takiego spowiednika, który by mnie rozumiał i wspomógł.
“Czemu, o Panie, odtrącasz duszę moją, ukrywasz przede mną oblicze?” (Ps 88, 15). […]

 

21 grudnia 1945 roku

Ostatni dzień cierpienia. Nie mogę sobie wyobrazić, by serce moje pałało jak u uczniów idących do Emaus, samą miłością i szczęściem?
Czy można kochać i nie cierpieć? Miłość jest płomieniem, a płomień musi coś palić…
Zacząłem tylko niedoskonale kochać, a już tyle udręki doznałem. Co będzie, gdy Jezus zapali serce żarem doskonałej miłości?
Ostatni tydzień Ćwiczeń Duchownych poświęcony rozważaniom chwalebnych tajemnic przetrwałem na Kalwarii lub przy pustym grobie Chrystusa.
Czy można się weselić, gdy tyle dusz ginie, nie zna, nie kocha?… Tyle dusz nie weźmie udziału w radości Zmartwychwstania!…
Wyprowadził mnie Jezus do Ogrojca i nie dozwolił wydalić się z niego choćby na chwilę.
Jezu! Kończy się czas Twego nawiedzenia – może ostatni… “i czemuś zapomniał o mnie!?… Czemu chodzę smutny! Ześlij światło Twoje i prawdę Twoją: niech mię prowadzą i zawiodą na świętą górę Twoją, do Twego namiotu… i przystąpię do ołtarza Twego – do Boga wesela i radości mojej” (Ps 43, 3).

 

Fragmenty rekolekcyjnych zapisów Władysława Gurgacza SJ pochodzą z książki: D. Golik, F. Musiał, Władysław Gurgacz. Jezuita wyklęty, Wydawnictwo WAM, Kraków 2014, s. 131-134, 138-139, 145-150.

http://www.deon.pl/233/art,13,rekolekcyjny-dziennik-duszy.html

_____________________________

Ojciec Gurgacz – kapelan żołnierzy wyklętych

Postać księdza Gurgacza, kapelana Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowców, w ostatnich latach wychodzi z zapomnienia. Przez lata był zapomniany, ponieważ był niewygodny dla władzy komunistycznej, która skazała go na śmierć. W pewnym stopniu także dla zgromadzenia księży jezuitów, które w krytycznym momencie (w latach 1948-1949), lękając się represji wobec innych kapłanów, odcięło się od swego współbrata.
Ks. Władysław Gurgacz był kapłanem nietuzinkowym. Moralnym rygorystą, który wymaga od siebie maksimum tego, co mu nakazuje jego wiara. Ten wrażliwy i słabego zdrowia człowiek podjął decyzję aby pójść “do lasu”, towarzysząc żołnierzom antykomunistycznego podziemia. Podjął tę decyzję w momencie, gdy perspektywy wywalczenia niepodległości Polski były już znikome. Głównym motywem jego decyzji była troska o zbawienie wieczne młodych ludzi. Jezuita wiedział, że w warunkach partyzantki wystawieni byli na liczne pokusy i uważał, że mocą swojego duszpasterskiego autorytetu potrafi ich ochronić od niejednego moralnego błędu. Postanowił być z nimi aż do końca – i tak rzeczywiście się stało. Schwytany przez UB wraz z kolegami z oddziału, został osądzony w pokazowym procesie, skazany na śmierć i stracony.
Jaka była duchowość tego niezwykłego kapłana? Jaka była jego ewolucja? Jak postrzegał swoją misję polskiego księdza w czasach, gdy na Polsce zaciskała się obręcz totalitarnego zniewolenia?

W czasie rozmowy z dziennikarzami na pokładzie samolotu dwukrotnie zapytano Franciszka o legalizację związków homoseksualnych i przyznania im prawa do adopcji.

 

Kontekstem była debata jaka odbyła się na ten temat we włoskim parlamencie.

 

Za pierwszym razem Franciszek uchylił się od odpowiedzi, podkreślając, że jako papież nie ma się mieszać do polityki włoskiej, bo leży to w gestii miejscowych biskupów. Zapewnił jedynie, że on myśli to, czego Kościół na ten temat zawsze nauczał. W drugim pytaniu włoska dziennikarka zapytała się zatem, czy nadal obowiązuje dokument Kongregacji Nauki Wiary z 2003 r., w którym jasno podano, jak katolicy, w tym parlamentarzyści, mają głosować w takich sprawach.

 

“Nie przypominam sobie dobrze tego dokumentu Kongregacji Nauki Wiary z 2003 r. Ale katolicki parlamentarzysta powinien głosować według swego dobrze uformowanego sumienia. Tylko tyle. Powiedziałby tylko tyle. Myślę, że to wystarczy, bo mówię «dobrze uformowanego sumienia», a sumienie to nie to, co mi się wydaje. Pamiętam, że kiedy było głosowanie w sprawie małżeństw jednopłciowych w Buenos Aires, była równowaga.

 

I na koniec jeden z polityków zapytał innego: «Czy dla ciebie wszystko jest jasne?» «Nie!». «Dla mnie też nie!» «To lepiej odejdźmy”. «Ale jeśli odejdziemy, nie będzie quorum». «Ale jeśli będzie quorum, to oddajemy głos na Kirchner». A inny na to: «Wolę oddać głos na Kirchner niż na Bergolio!». To nie jest dobrze uformowane sumienie. O osobach tej samej płci powtarzam to, co powiedziałem w podróży z Rio de Janeiro i to, co jest w Katechizmie Kościoła Katolickiego” – powiedział Ojciec Święty.

Kwestię Komunii świętej dla osób żyjących w powtórnych związkach poruszył Franciszek w czasie rozmowy z dziennikarzami.

 

Zapytany, jak to możliwe że Kościół, który twierdzi, że jest miłosierny, łatwiej przebacza mordercy niż rozwodnikom w nowym związku, papież stwierdził, że podoba mu się to pytanie, bo jest prawdziwe i obrazowe.

 

Poinformował, że adhortacja posynodalna, która ukaże się być może jeszcze przed Wielkanocą, podejmuje to, co Synod w jednym z rozdziałów mówi o rodzinach zranionych. Wskazał, że jest to jedna z trosk Synodu.

 

Mówiąc o sprawie rozwodników Franciszek przypomniał świadectwo, które usłyszał na spotkaniu z rodzinami w Textuli. Dzieliła się nim para, która nie mogła zawrzeć sakramentu małżeństwa, lecz mimo to czuła się zintegrowana z życiem Kościoła.

 

Na pytanie, czy mogą oni przystępować do Komunii św., odpowiedział: “To jest koniec. Zintegrować się w Kościele nie oznacza przystępować do komunii. Bo znam takich katolików rozwiedzionych i żyjących w nowym związku, którzy chodzą do kościoła raz czy dwa razy w roku i mówią: «A ja bym chciał do komunii!», jakby komunia była jakimś odznaczeniem. Trud integracji! Wszystkie drzwi są otwarte. Ale nie można powiedzieć, że odtąd «mogą przystępować do komunii». Byłaby to rana dla tych małżeństw, par, bo nie wejdą na drogę integracji. Ale ci dwoje, którzy składali świadectwo, byli szczęśliwi! I wypowiedzieli bardzo piękne słowa: «My nie przystępujemy do komunii eucharystycznej, ale przystępujemy do komunii przez wizyty w szpitalu itp.» Ich integracja pozostała w tym punkcie. Jeśli jest coś jeszcze, Pan im to powie, ale jest to droga”.

 

Ojciec Święty nawiązał także do problemu zbyt szybkiego przygotowania do małżeństwa: “Proszę sobie wyobrazić, że aby zostać księdzem, trzeba przez osiem lat studiować, przygotowywać się. A potem, kiedy po jakimś czasie nie dajesz sobie rady, prosisz o dyspensę, odchodzisz i wszystko jest w porządku. Tymczasem dla sakramentu na całe życie, wystarczą trzy, cztery konferencje… Przygotowanie do małżeństwa jest bardzo ważne, bo – jak sądzę – w Kościele, w duszpasterstwie ogólnym, przynajmniej w moim kraju w Ameryce Południowej, nie przywiązywano do tego dużej wagi”.

 

Dodał także, że w Argentynie z której pochodzi, często dochodziło do przypadków w których małżeństwa były zawierane w trybie ekspresowym z powodu ciąży. Byleby ocalić honor rodziny.

 

– W takiej sytuacji nie było wolności i wielu przypadkach takie małżeństwa są nieważne. Ja jako biskup zakazałem tego księżom. Niech się urodzi dziecko, niech trwają w narzeczeństwie, a kiedy będą czuli, że są w stanie zawrzeć małżeństwo na całe życie, niech to zrobią – powiedział papież. 

http://www.deon.pl/religia/serwis-papieski/aktualnosci-papieskie/art,3989,papiez-o-komunii-sw-dla-osob-w-powtornych-zwiazkach.html

____________________________

Franciszek o relacji Jana Pawła II i Anny Tymienieckiej

W czasie powrotu z Meksyku dziennikarze pytali Franciszka m. in. o nagłośnioną ostatnio przez BBC kwestię relacji Jana Pawła II i Anny Tymienieckiej.

 

Brytyjska stacja sugerowała, że Tymieniecka była zakochana w Wojtyle, a jego listy do niej miały “rzucać zupełnie nowe światło na jego życie emocjonalne”.

 

Do rewelacji zachodniej stacji odniósł się papież Franciszek.

 

– Wiedziałem o tym, o tej przyjaźni między św. Janem Pawłem II a tą filozof, kiedy byłem w Buenos Aires. Jest to sprawa znana, również książki tej pani są znane, a Jan Paweł II był człowiekiem niespokojnym… Ponadto powiedziałby, że mężczyzna, który nie potrafi utrzymywać dobrych relacji przyjaźni z kobietą – nie mówię tu o mizoginii, bo to choroba – jest mężczyzną, któremu czegoś brakuje – zauważył.

 

Stwierdził także, że wie z własnego doświadczenia, jak bardzo często potrzebuje rady od kobiet, które na wiele spraw patrzą z zupełnie innej perspektywy niż mężczyźni. – Dają ci tyle bogactwa! Patrzą na rzeczy inaczej – podsumował.

 

Podkreślił, że zdrowa, święta przyjaźń między mężczyzną a kobietą nie jest niczym obcym także papieżowi. – Istnieją święci przyjaciele: Franciszek i Klara, Teresa i Jan od Krzyża. Nie bójcie się! Ale kobiety są jeszcze wciąż niedoceniane – powiedział Ojciec Święty. “Papież jest mężczyzną, papież potrzebuje też myśli kobiecej”.

 

– Przyjaźń z kobietą nie jest grzechem, jest przyjaźnią. Relacja miłosna z kobietą, która nie jest twoją żoną, jest grzechem – dodał na zakończenie.

http://www.deon.pl/religia/serwis-papieski/aktualnosci-papieskie/art,3988,franciszek-o-relacji-jana-pawla-ii-i-anny-tymienieckiej.html

________________________

 

Meksyk: Franciszek przypomniał o św. Janie Pawle II

Wczoraj zakończyła się podróż Franciszka do Meksyku. Jeśli nie śledziłeś tego, co działo się w czasie ostatniego tygodnia, to przygotowaliśmy dla Ciebie krótki spis najistotniejszych zdarzeń, które miały miejsce w Meksyku.

 

1. Spotkanie Franciszka i Cyryla

 

Choć faktycznie to spotkanie odbyło się w drodze do Meksyku, na lotnisku w Hawanie (Kuba), to pokazało, że ta pielgrzymka będzie miała przełomowy charakter.

Dwie rzeczy z tego spotkania warto zapamiętać: po pierwsze – powitanie, po drugie – podpisanie deklaracji.

 

Gdy Franciszek zobaczył Cyryla, uścisnął go i powiedział wyraźnie: “jesteśmy braćmi”. Choć wielu komentatorów wskazywało, że Papież dał się “ograć” Cyrylowi (powtarzając często opinię o całkowitej zależności patriarchy Moskwy od Władimira Putina), to jednak Franciszek zrobił coś dotąd niemożliwego. Było to pierwsze w historii spotkanie patriarchy Moskwy i biskupa Rzymu. Choć próbowali, to za pontyfikatu Benedykta XVI i Jana Pawła II nie doszło do takiego spotkania.

 

Po drugie – deklaracja. “Świadomi wielu przeszkód, które pozostają do przezwyciężenia, mamy nadzieję, że nasze spotkanie wniesie wkład do odnowy tej jedności, chcianej przez Boga, o którą modlił się Chrystus” – napisali we wspólnie podpisanym dokumencie Cyryl i Franciszek, nazywając jednocześnie to spotkanie “braterskim”. Choć wielu miało wątpliwości, co do brzmienia niektórych punktów (np. tych dotyczących Ukrainy), to nie trzeba zapominać, że ta deklaracja jest wynikiem 50-letnich zabiegów wielu kapłanów i dyplomatów.

 

Warto zapamiętać również tę niezwykłą spontaniczność Franciszka, która będzie mu towarzyszyć podczas całej podróży do Meksyku i która dobrze opisuje jego sposób działania w skostniałym świecie dyplomacji.
2. Spotkanie Franciszka i Matki Bożej z Guadalupe

 

Wśród entuzjazmu oraz festiwalu barw i dźwięków uderzyła cisza. Franciszek prosił o sam na sam z Madonną z Guadalupe. Chciał na Nią popatrzeć, ale chciał też, by Ona spojrzała na niego. I zostało mu to dane. Dostał ok. 20 min ciszy przed Jej wizerunkiem.

 

Obrazem “nienamalowanym ręką ludzką”. Podarowanym przez Madonnę ubogiemu Indianinowi. Badania naukowe wykazały, że w źrenicach owej Metyski zachowały się wizerunki osób, które pierwsze ujrzały Jej obraz: kobiety z dzieckiem, Indianina i biskupa.

 

Papież chyba ciągle o tym pamięta. Wzajemne spoglądanie, widzenie, dostrzeganie przeplatało się przez wszystkie spotkania. Franciszek zachęcał: “Patrzmy na Madonnę z wielkim spokojem, aby usłyszeć, jak Ona mówi do nas: «Co ci jest dziecko moje, najmniejsze? Co zasmuca twoje serce? Czy tutaj to nie jestem ja, ja która mam ten honor, by być twoją matką?»”.

 

Tak jak kiedyś do Elżbiety, tak i tutaj przybiegła do biednych Indian, by mówić w ich języku, do rodziców czy dziadków młodych ludzi zabranych im przez “handlarzy śmierci”. Papież smuci się tym, że tak dużo młodych ginie. Emigrują, są zabijani, wyzyskiwani aż do śmierci, często zbyt biedni, by móc się rozwinąć. Nadzieja (narodu) bywa niszczona. Sama dzietność nie wystarczy.

 

W Chiapas papież ogłosił instrukcję wprowadzającą rdzenne języki do liturgii. Madonna patrzy i mówi w języku swoich dzieci. Chce być matką, u której nie tyle załatwia się interesy, co po prostu czuje się jak w swojskim domu. Tak Ją widzi (i kontempluje) Franciszek.

 

3. Spotkanie Franciszka z księżmi

 

Wielu księży może być niezadowolonych z tego, że papież poleciał do Meksyku. A zwłaszcza ze spotkania, jakie miało miejsce w ubiegły wtorek w Morelia. Padły tam słowa, które dla wielu będą bardzo niewygodne i z którymi albo trzeba będzie się pogodzić, albo wymyślić kolejną mniej lub bardziej subtelną wymówkę. Co takiego powiedział papież?
“Jaką pokusę możemy mieć ciągle na nowo w obliczu tej rzeczywistości, która jak się zdaje stała się nienaruszalnym systemem? Sądzę, że moglibyśmy ją podsumować słowem: rezygnacja. W obliczu tej rzeczywistości może nas pokonać jedno z ulubionych oręży diabła – rezygnacja. Rezygnacja, która nas paraliżuje i nie pozwala nam nie tylko chodzić, ale także przemierzyć drogę; rezygnacja, która nie tylko nas przeraża, ale okopuje nas w naszych “zakrystiach” i pozornym bezpieczeństwie; rezygnacja, która uniemożliwia nam nie tylko przepowiadanie, ale wysławianie. Rezygnacja, która uniemożliwia nam nie tylko planowanie, ale również podjęcie ryzyka i przemianę rzeczywistości”.
To bardzo mocne słowa. Rezygnacja z przepowiadania i podjęcia ryzyka zmiany świata to ulubiona broń diabła. Ilu księży słysząc, że świat poza zakrystią to tylko liberalne i lewicowe, wrogie Kościołowi media, upadek zachodniej cywilizacji, islam, uchodźcy, masoni, po początkowym gniewie po latach zareagowało rezygnacją i zgorzknieniem?

 

Zamknięciem się w codziennych rytuałach i bezpiecznych obowiązkach, które nie wymagają działania poza uporządkowanym światem.
Do zmiany właśnie tego nawołuje Franciszek. Odważnego wyjścia w kierunku czekających na nas wyzwań i przezwyciężenia przyzwyczajeń które mamy. To nie jest zadanie tylko dla duchownych.

 

4. Spotkanie Franciszka z imigrantami
Ciudad Juárez w Chihuahua ze względu na stopień przestępczości nazwane zostało “miastem śmierci”. Wychodząc na te peryferie, Papież ukazuje nam, że słowa Ewangelii to nie pięknie brzmiąca teoria, ale konkretne zadanie. On naprawdę wychodzi w poszukiwaniu owiec, które poginęły, i szuka ich w miejscach, które nie cieszą się dobrą opinią.
Tutaj nie teoretyzuje się nad problemem związanym z migracją, tutaj problem ten jest rzeczywistością żywą. Nie są to liczby, lecz konkretne twarze Gwatemalczyków, Salwadorczyków, Honduran, Meksykan… którzy uciekając przed nędzą, brakiem szans na przyszłość dla swoich dzieci, przed wyzyskiem bogatych latyfundystów, przed zemstą handlarzy narkotykami. Decydują się wyruszyć w niebezpieczną podróż, śniąc o tym, do czego mieszkańcy Europy lub Stanów Zjednoczonych już się przyzwyczaili i nad czym nawet się nie zastanawiają: dom i obraz dzieci wychodzących do szkoły.
W Ciudad Juárez Papież mówił o problemie humanitarnym, jakim jest migracja w kontekście miłosierdzia Bożego. “Miłosierdzie zawsze przepędza nikczemność, traktując bardzo poważnie istotę ludzką. Odwołuje się zawsze do uśpionej i znieczulonej dobroci każdej osoby. Zamiast zniszczyć, jak często my usiłujemy lub chcemy działać, miłosierdzie zbliża się do każdej sytuacji”.
Biskup San Cristóbal de Las Casas w Chiapas, Felipe Arizmendi Esquivel zapowiedział, że jego diecezja wybuduje dwa ośrodki dla imigrantów. Ma to upamiętnić pobyt Franciszka w tym mieście. Decyzja o inwestycji służącej imigrantom wiąże się też z trwającym obecnie w Kościele Rokiem Miłosierdzia: “Nie możemy pozostawać obojętni na krzywdę dziejącą się naszym bliźnim” – powiedział biskup San Cristóbal de Las Casas. Na terenie tej diecezji działają już trzy domy dla migrantów z krajów Ameryki Łacińskiej, udających się do USA. Teraz powstaną kolejne dwa. W placówkach tych mogą otrzymać oni nocleg, posiłek, a niekiedy również wsparcie prawników.
W takich miejscach Ewangelia nie jest teorią, nie jest przedmiotem teoretycznych rozważań, nie jest tematem rekolekcyjnych ćwiczeń, ale jest konkretnym słowem.

http://www.deon.pl/religia/kosciol-i-swiat/komentarze/art,2332,4-najwazniejsze-wydarzenia-podczas-podrozy-do-meksyku.html

__________________________

Najbardziej wzruszający moment z papieskiej pielgrzymki [WIDEO]

– Franciszek uczy nas, abyśmy odkrywali Jezusa żywego, a nie przedmiot teologicznej refleksji. Uczy nas, abyśmy odnaleźli Go w konkretnych sytuacjach, jak chodzi po palestyńskich ścieżkach, uzdrawia chorych, pociesza strapionych, przytula dzieci – pisze Kasper Kaproń OFM w tekście podsumowującym pielgrzymkę papieża do Meksyku.

 

W przepięknym przemówieniu Papieża skierowanym do biskupów zgromadzonych w katedrze Miasta Meksyk, zwraca uwagę ilość użytych słów, takich jak: “patrzeć”, “spojrzenie”, “twarz”. Czasownik “widzieć”, zarówno w formie czynnej, jak i biernej, jest kluczem do zrozumienia papieskiego przesłania. Słowo to zresztą bardzo często pojawia się w papieskich przemówieniach i homiliach.

 

W pierwszym publicznym wywiadzie, jakiego Franciszek udzielił o. Antonio Spadaro, Papież odniósł się do częstych wizyt w rzymskim kościele San Luigi dei Francesi i do znajdującego się tam obrazu Caravaggia “Powołanie św. Mateusza”: “Ten palec Jezusa… w kierunku Mateusza. Taki jestem ja. Tak się czuję. Jak Mateusz. (…) Ten gest Mateusza mnie uderza: apostoł zagarnia swoje pieniądze, jakby mówił: «Nie, nie mnie! Nie, te pieniądze są moje!» Oto właśnie jestem ja: «Grzesznik, na którego Pan skierował swój wzrok». Franciszek, mówiąc to, zwraca uwagę, że spojrzenie Jezusa łączy się ściśle ze świadomością grzechu: człowiek doświadcza miłosierdzia, czując na sobie wzrok tego, który spogląda z miłością. Franciszek odnosi się także do swego biskupiego motta zaczerpniętego z homilii św. Bedy Wielebnego “miserando atque eligendo“: “Łacińskie gerundium miserando wydaje mi się niemożliwe do przetłumaczenia na włoski czy hiszpański. Lubię tłumaczyć go z pomocą innego gerundium, które nie istnieje: misericordiando («miłosierdziując»)”. W książce “Miłosierdzie to imię Boga” dodaje: “Te dwa słowa «miłosierdziując» i «wybierając» występują, aby opisać spojrzenie Jezusa, który obdarza miłosierdziem i wybiera”.

 

Miłosierdzie jest więc nierozerwalnie związane ze spojrzeniem, z zatrzymaniem wzroku na drugim, rodzi się ono z wymiany spojrzeń. Jest to bliskość, dzięki której chrześcijaństwo przestaje być abstrakcją, a staje się wydarzeniem historycznym. W przemówieniu do zgromadzonych w katedrze we Florencji Franciszek mówił: “Twarz Jezusa to misericordiae vultus. Pozwólmy dotknąć się temu spojrzeniu”. I dodał: “Spójrzmy i my sami na twarz Jezusa i na Jego gesty. Patrzmy na Jezusa, jak je i pije z grzesznikami, kontemplujmy Go, jak rozmawia z Samarytanką, zakradnijmy się i z ukrycia patrzmy, jak rozmawia z Nikodemem, patrzmy ze wzruszeniem jak pozwala, aby prostytutka namaściła Mu stopy olejkiem”.

 

Franciszek uczy nas, abyśmy odkrywali Jezusa żywego, a nie przedmiot teologicznej refleksji. Uczy nas, abyśmy odnaleźli Go w konkretnych sytuacjach, jak chodzi po palestyńskich ścieżkach, uzdrawia chorych, pociesza strapionych, przytula dzieci. “Bóg wchodzi w nasze życie, pochyla się nad naszą słabością, zbliża się do naszych ran i leczy je. Tak działa Jezus: w bezpośrednim spotkaniu. Bóg nie zbawia nas na mocy dekretów i kanonów prawa. Zbawia nas swoją czułością, zbawia nas pełnym bliskości dotykiem, pieszczotą”.

 

Wskazanie na konieczność osobowego spotkania i pełnej czułości wymiany spojrzeń przybrało w papieskim przemówieniu wygłoszonym do biskupów Meksyku formę partykularną. W tym przypadku spojrzeniem, które wszystko inicjuje, jest spojrzenie Matki Bożej z Guadalupe: “Papież od dawna żywił pragnienie, by Ją ujrzeć – mówił. – Co więcej, ja sam chciałbym zostać objęty Jej macierzyńskim spojrzeniem. Rozmyślałem dużo o tajemnicy tego spojrzenia i proszę was, abyście przyjęli to, co wypływa w tej chwili z mego pasterskiego serca. Morenita uczy nas, że jedyną siłą zdolną do zdobycia serc ludzi jest czułość Boga. Tym, co zachwyca i przyciąga, tym, co podbija i zwycięża, tym, co otwiera i uwalnia z łańcuchów, nie jest siła posiadanych środków czy surowość prawa, lecz wszechmocna słabość miłości Bożej”.

 

Franciszek często powtarza, że “Kościół rozszerza się nie przez prozelityzm, ale «przez przyciąganie»”. W Evangelii gaudium przypomniał, że “chrześcijańskie przepowiadanie moralne nie jest stoicką etyką; jest czymś więcej niż jakąś ascezą, nie jest zwykłą filozofią praktyczną ani katalogiem grzechów i błędów. Ewangelia zaprasza przede wszystkim, byśmy odpowiedzieli Bogu, który nas kocha i nas zbawia” (EG 39). Nowe życie w Chrystusie nie jest bowiem konsekwencją przestrzegania norm zapisanych w prawie, lecz następstwem przyjęcia Łaski tego, który nas – jak mówi Papież – primerea, uprzedza.

 

“Oczywiście – przypomniał Papież biskupom – do tego wszystkiego konieczne jest spojrzenie, zdolne odzwierciedlić czułą troskę Boga. Bądźcie zatem biskupami mającymi czyste spojrzenie, przejrzystą duszę i jaśniejące oblicze. W tym świecie Bóg prosi was, abyście mieli spojrzenie zdolne do usłyszenia krzyku waszego ludu. Na ten krzyk trzeba koniecznie odpowiedzieć, że Bóg istnieje i jest blisko przez Jezusa. Że tylko Bóg jest rzeczywistością, na której można budować, gdyż Bóg nie jest Bogiem wymyślonym czy hipotetycznym, ale Bogiem o ludzkim obliczu. W waszych spojrzeniach naród meksykański ma prawo odnajdywać ślady tych, którzy «widzieli Pana» (por. J 20, 25), tych, którzy byli z Bogiem”.

 

Kwestią zasadniczą jest więc świadectwo tych, którzy “widzieli Pana”. Chrześcijaństwo nie rozpowszechnia się poprzez wysublimowane techniki czy siłą perswazji, lecz świadectwem ludzi, którzy własnymi rękami dotknęli znaków Bożej obecności w historii. “Jeśli nasze spojrzenie nie świadczy o tym, że widzieliśmy Jezusa, wówczas słowa, którymi wspominamy o Nim, są jedynie pustymi figurami retorycznymi. Być może wyrażają tęsknotę tych, którzy nie mogą zapomnieć o Panu, lecz mimo to są tylko mamrotaniem sierot nad grobem.”

 

Franciszek zwraca się do biskupów, ale słowa te kieruje do wszystkich duchownych i do wszystkich wiernych, aby byli blisko ludzi, blisko ludzi prostych, aby stali się bliskimi dla ludzi młodych: “Myślę o konieczności ofiarowania macierzyńskiego łona młodym – mówi. Niech wasze spojrzenia będą zdolne do spotkania się z ich spojrzeniami, do kochania ich i zdobywania tego, czego oni szukają z tą siłą własnej młodości… Niech wasze spojrzenia, spoczywające zawsze i wyłącznie w Chrystusie, będą zdolne, by przyczyniać się do jedności waszego ludu, sprzyjaniu pogodzenia istniejących w nim różnic oraz integracji jego różnorodności”.

 

Franciszek wielokrotnie przestrzega przed niebezpieczeństwem współczesnego gnostycyzmu, czyli próbami zredukowania chrześcijaństwa do czystej i abstrakcyjnej doktryny, całkowicie odrealniając ją od rzeczywistości wcielenia i rzeczywistości “ciała” Chrystusa. Wiara taka prowadzi do ideologii i do wszelkiego rodzaju fundamentalizmów, do purytanizmu elitarnych grup żyjących w oderwaniu od historii. Dlatego też przypomina biskupom: “Konieczne jest, aby pasterze pokonali pokusę dystansu i klerykalizmu, chłodu i obojętności, zachowania triumfalnego i autoreferencyjności.

 

Guadalupe uczy nas, że Bóg jest w swym obliczu bliski, że bliskość i uniżenie mogą uczynić więcej niż siła. Jak uczy piękna tradycja guadalupańska, «Morenita» strzeże spojrzeń tych, którzy Ją kontemplują, odzwierciedla twarze tych, którzy Ją spotykają. Trzeba się nauczyć, że jest coś niepowtarzalnego w każdej z tych osób, które na nas patrzą, szukając Boga. Musimy strzec w sobie każdego z nich, zachowując ich w sercu, broniąc ich. Tylko Kościół zdolny do ochrony oblicza ludzi, którzy będą pukali do jego drzwi, jest zdolny, by mówić im o Bogu. Jeśli nie rozpoznamy ich cierpień, jeśli nie uświadomimy sobie ich potrzeb, nie będziemy mogli nic im dać”.

 

W oczach Matki Bożej z Guadalupe obecni są, także w sposób fizyczny, ci, których Ona “widziała”, w chwili gdy poncho Juana Diego wypełnione kwiatami opadło, ukazując odciśnięty na nim wizerunek. Guadalupana jest kontemplowana przez wierny lud, ponieważ Ona jako pierwsza na ten lud spojrzała. Podobnie to nie na pasterzach ma spoczywać wzrok wiernych, wzrok pełen rewerencji i uniżenia, ale  to pasterze pierwsi winni kierować wzrok pełen miłości na swoich wiernych. Trzeba, by potrafili ich dostrzec. W wywiadzie udzielonym o. Spadaro Franciszek mówił: “Z trudnością przychodzi mi stawać i mówić do tłumów, wolę kontakt bezpośredni, spotkać się z pojedynczą osoba, wejść w kontakt osobowy z tym, kogo mam przed sobą”. Jest to coś, o czym często zapominamy. Chrześcijaństwo buduje się w oparciu o relację “ja-ty”. Można patrzeć na wielu, pod warunkiem że patrzy się i widzi każdą pojedynczą osobę. Chrześcijaństwo jest takie, ponieważ powołanie rodzi się z tego, że ktoś na nas spojrzał, a nie tylko nas widział”.

 

Nie są to jedynie pięknie brzmiące słowa. W czasie papieskich spotkań z wiernymi uderza zdolność, z jaką Franciszek potrafi wychwycić w wielomilionowym tłumie tę jedyną twarz i pochylić się na nią. W Meksyku było tak samo i można bez końca przywoływać przykłady: dwie dziewczynki z zespołem Downa, które Papież przywołał do siebie; chory chłopiec na wózku inwalidzkim, do którego podszedł Papież, aby go pobłogosławić, sprawiając przy tym pewne problemy swoim ochroniarzom; widoczne wzruszenie na twarzy, kiedy wsłuchiwał się w śpiew chorej na raka dziewczynki; nawet zdenerwowanie na tych, którzy przeszkadzali mu w spotkaniu z młodym niepełnosprawnym. To wszystko ukazuje, że dla Franciszka nie liczy się tłum, lecz liczy się pojedynczy człowiek i że najważniejsze jest spotkanie twarzą w twarz, przytulenie, wymiana spojrzeń.

 

Dobrze byłoby, abyśmy także my przejęli coś z tej ewangelicznej metodologii spotkań. Abyśmy potrafili przebić się poza statystyki i liczby. Abyśmy w sporach za lub przeciw przyjęciu przypisanych Polsce kwot uchodźców potrafili dostrzec pojedyncze osoby z całą ich historią życia, z ich cierpieniem, z ich strachem przed tym, co było, i lękiem o to, co będzie. Abyśmy w końcu przestali liczyć wiernych i rozpaczać z powodu zmniejszającej się liczby dominicantes, lecz spojrzeli w oczy tych, którzy przychodzą, uśmiechnęli się do nich, w razie potrzeby przytulili do serca. Papież uczył nas w Meksyku “uczucioterapii”, która jest często najskuteczniejszym lekarstwem, aby drugiemu człowiekowi pomóc. Terapia ta musi być dobierana i stosowana indywidualnie, gdyż każdy człowiek jest tym jedynym i ukochanym dzieckiem Boga.

http://www.deon.pl/religia/kosciol-i-swiat/komentarze/art,2334,podsumowujemy-pielgrzymke-franciszka-do-meksyku.html

_____________________________

Perła