Owe “Boże prawdy…” to tytuł nowego cyklu wykładów prof. Marka Dyżewskigo oraz pierwszego z nich, który odbył się w sobotę 17.01.2015 o godz. 16:00 w Domu Dziennikarza przy ul. Foksal w Warszawie.
W zagajeniu prowadząca, p. Teresa powiedziała, że te prelekcje poświęcone są Janowi Pawłowi II Świętemu i przypomniała, że rok 2015 ogloszony został “Rokiem Jana Pawła II” przez polski parlament.
Profesor oświadczył, iż jego wykłady dotyczyć będą chrześcijańskiej muzyki sakralnej. Zaczął jednak od biblijnej Księgi Psalmów. Słowo “psalm” pochodzi od greckiego słowa oznaczającego uderzenie w strunę i wydanie dźwięku. W psalmach czesto opisuje się, jak pod wpływem tego – prorocy zaczynają wieszczyć przekazując glos Boga. W takich przypadkach mówi się o “musica sacra” – świętej muzyce. Omówił potem przykłady Psalmów Dawidowych, cytując ich slowa zarówno w wersji greckiej lub łacińskiej, jak i w przekładzie Jana Kochanowskiego /Jan Kochanowski “Psałterz Dawidów” – /TUTAJ//.
W czasach Dawida muzyka była niezwykle ważna w liturgii, a sam król utrzymywał dosłownie tysiące muzyków i śpiewaków. Jeśli chodzi o czasy chrześcijańskie, to pierwsza wzmianka o muzyce sakralnej pochodzi z Ewangelii św. Mateusza, który napisał, że po Ostatniej Wieczerzy Jezus i apostołowie odśpiewali hymn. Wzmianki o wielbieniu Boga poprzez muzykę można znaleźć w listach św. Pawła do Efezjan i do Kolosan. Profesor ilustrował swe rozważania o roli muzyki sakralnej fragmentami utworów muzycznych pochodzących z okresu od IV wieku do XVII.
Przypomnial łacińską sentencję “Kto modli sie śpiewając – modli się podwójnie”. Cytował wypowiedzi św Augustyna, św, Tomasza z Akwinu i Orygenesa. Stwierdził, iż muzyka sakralna pełni podwójną funkcję. Przy jej pomocy Bóg przemawia do człowieka, objaśniając swe słowa, objawiając je lub zsyłając łaskę. Z drugiej strony ludzie zwracając się do Boga, wyrażająradość z faktu stworzenia, wyrazają zadziwienie otaczającymi ich cudami, dziękuja Bogu, zanosza prośby do niego, a wreszcie żałuja za grzechy.
Te rozważania profesor nazywał “teologią muzyki sakralnej”. Robił też liczne dygresje, wzmiankując “harmonię wszechświata” Pitagorasa, najnowsze ustalenia nauki, czy nawet śpiewy wielorybów /o których wspominał już Kochanowski/. Podkreślał rolę piękna, mówiąc, iż pochodzi ono wprost od Boga. Przeciwstawial się, lansowanej przez miesiecznik “Więź” inwazji popkultury w sferę sacrum.
Cytował próby przekładu modlitw na slang młodzieżowy. Rzeczywiście, efekty w najlepszym razie przypominały “humor z zeszytów szkolnych”. W kontraście do tych niewydarzonych pomysłów, profesor odtworzył nagranie fragmentu słynnej “Missa Papae Marcelli” Palestriny /TUTAJ/.
Caly wykład trwał prawie trzy godziny. Słuchało go ok. 80 osób. Trzeba jasno powiedzieć, że moje krótkie streszczenie nie daje o nim pojęcia, bo najważniejsza jest muzyka. Na szczęście filmowały go trzy kamery, m. in Grzegorza Kutermankiewicza z portalu solidarni2010.pl . Za najdalej kilka tygodni będzie tam można znaleźć nagranie i wysłuchać w całości. Warto !!!
Stowarzyszenie Solidarni 2010 jest zreszta organizatorem tego cyklu wykładów, a takze i wykładów prof A. Nowaka w Domu Pielgrzyma “Amicus” przy parafii św Stanisława Kostki w Warszawie /koło pl. Wilsona/. Wszystkie wykłady prof. Dyżewskiego odbywają się w soboty o godz. 16:00 – Foksal 3/5. Ich terminy to: 21.03.2015, 25.04.2015, 16.05.2015, 12.09.2015, 7.11.2015, 5.12.2015.
Terminy wykładów prof. Andrzeja Nowaka z cyklu “Jak odbudować Polskę”: 17.02.2015, 17.03.2015 i 21.04.2015 /trzecie wtorki miesiąca/.
Otrzymałam też informację o wykładzie ks. prof. Tadeusza Guza “Jak przezwyciężyć współczesne ideologie” w dniu 15.02.2015 o godz. 17 w Domu Pielgrzyma “Amicus”.
Prof. Marek Dyżewski – “Warszawskie Dzieci”
WARSZAWSKIE DZIECI
Autor tekstu: Stanisław Ryszard Dobrowolski (ps. Goliard)
Kompozytor: Andrzej Panufnik
Rok powstania: 1944
Nie złamie wolnych żadna klęska,
Nie strwoży śmiałych żaden trud –
Pójdziemy razem do zwycięstwa,
Gdy ramię w ramię stanie lud.
Refren:
Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,
Za każdy kamień Twój, Stolico, damy krew!
Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,
Gdy padnie rozkaz Twój, poniesiem wrogom gniew!
Powiśle, Wola i Mokotów,
Ulica każda, każdy dom –
Gdy padnie pierwszy strzał, bądź gotów,
Jak w ręku Boga złoty grom.
Refren:
Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,
Za każdy kamień Twój, Stolico, damy krew!
Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,
Gdy padnie rozkaz Twój, poniesiem wrogom gniew!
Od piły, dłuta, młota, kielni –
Stolico, synów swoich sław,
Że stoją wraz przy Tobie wierni,
Na straży Twych żelaznych praw.
Refren:
Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,
Za każdy kamień Twój, Stolico, damy krew!
Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,
Gdy padnie rozkaz Twój, poniesiem wrogom gniew!
Poległym chwała, wolność żywym,
Niech płynie w niebo dumny śpiew,
Wierzymy, że nam Sprawiedliwy,
Odpłaci za przelaną krew.
Refren:
Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,
Za każdy kamień Twój, Stolico, damy krew!
Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,
Gdy padnie rozkaz Twój, poniesiem wrogom gniew!