Kolejny dzień świętowania w sanktuarium Matki Bożej Tuchowskiej nawiązuje w swym temacie do “radości Ewangelii”, o której pisał Ojciec Święty Franciszek w swojej adhortacji apostolskiej.

Autentyczne życie chrześcijańskie, życie zakorzenione w Bogu, jest źródłem prawdziwego szczęścia człowieka, którym trzeba się dzielić z innymi. To ważne przesłanie dnia dzisiejszego dobitnie ukazuje Maryja, która usłyszawszy Dobrą Nowinę przy anielskim zwiastowaniu, natychmiast poszła dzielić się swoją radością z krewnymi. Obraz Maryi podążającej do rodziców Jana Chrzciciela z pewnością towarzyszył licznym pieszym pielgrzymkom, które w tym dniu zdążały do Tuchowa z różnych zakątków diecezji tarnowskiej. Do sanktuarium przybyło również wiele grup autokarowych.
Po pierwszej Mszy Świętej o godz. 6.00 pielgrzymi odśpiewali Godzinki ku czci Najświętszej Maryi Panny. O godz. 8.40 modlitwy o powołania poprowadziły siostry sługi Jezusa z pobliskiego Burzyna.

Pierwszym kaznodzieją tego dnia odpustu był o. Kazimierz Głaz CSsR, który stwierdził, że w naszym życiu potrzebujemy takiej mocy, która przywróci radość naszym sercom. Pielgrzymujemy do sanktuariów właśnie po to, aby Bóg odnowił nasze serca. Kaznodzieja nawiązał też do obchodzonego przez redemptorystów Roku Jubileuszowego ikony Matki Bożej Nieustającej Pomocy, którą papież Pius IX nakazał redemptorystom uczynić znaną na całym świecie. To właśnie na modlitwie przed tą ikoną wielu ludzi doznało szczególnych darów, prawdziwych cudów, prowadzących do przemiany ich życia.

O. Głaz zachęcił, by w przypadającą dziś pierwszą sobotę miesiąca apelować do matczynego serca Maryi, aby w nas stał się cud Kany Galilejskiej, cud przemiany. Wszystko po to, abyśmy nauczyli się życia przykazaniem miłości. W końcowej części homilii kaznodzieja przypomniał, że Bóg w swoim miłosierdziu zesłał nam kogoś bliskiego, znajomego, kogo pragnie nasze człowieczeństwo, nasze serce. Zesłał nam Jezusa Chrystusa. Ten sam Jezus czeka na nas przy ołtarzu, przy kratkach konfesjonału i w całym codziennym życiu człowieka. To właśnie On uzdrawia nasze serca, abyśmy mogli doświadczyć radości życia Ewangelią.

Celebransem i kaznodzieją podczas Eucharystii o godz. 9.00 był ks. Jacek Kosteczka SCJ, dyrektor domu rekolekcyjnego księży sercanów w Koszycach Małych. W homilii przywołał słowa maryjnego hymnu “Magnificat” jako przykładu modlitwy uwielbienia, która wypływa z radowania się wielkimi dziełami Bożymi. To uwielbienie Boga i wdzięczność za Jego dary jest możliwa nawet w trudnych sytuacjach życiowych. Ks. Kosteczka wspomniał w kazaniu o sparaliżowanej kobiecie, którą odwiedzał jako kleryk ze swoim starszym współbratem. Choć przed pierwszym spotkaniem spodziewał się, że będzie to osoba złamana życiem, utrudzona stanem swojego zdrowia, ze zdumieniem odkrył, że kobieta, którą przyszło mu odwiedzać, jest niezwykle radosna i pełna życia. Potrafiła ona bowiem w swoim cierpieniu dostrzegać drobne, dające radość rzeczy.

Kapłan zachęcił zgromadzonych na placu sanktuaryjnym wiernych do prowadzenia rachunku sumienia polegającego najpierw na tym, by przypomnieć sobie, co dobrego wydarzyło się w ich życiu. Zły będzie chciał nam podpowiedzieć: jesteś beznadziejny, do niczego się nie nadajesz, a znowu zgrzeszyłeś (…) Dlatego Ignacy Loyola zachęca: dziękuj! Choć z pokorą trzeba uznać swoją własną słabość, chrześcijanin powinien dostrzegać to, co jest dobre w jego życiu. W codziennej rozmowie człowieka z Bogiem postawa uwielbienia i dziękczynienia wobec Stwórcy powinna być zawsze obecna obok próśb i przebłagania.

Suma odpustowa o godz. 11.00 była głównym punktem pielgrzymki kolejarzy do tronu Pani Tuchowskiej. Mszy Świętej przewodniczył i kazanie wygłosił ich diecezjalny duszpasterz o. Stanisław Jopek, jezuita. W kazaniu nawiązał do czytanej dziś w Tuchowie Ewangelii, w której Jezus zachęca, abyśmy trwali w Jego miłości. Mamy całe życie, aby uczyć się tej miłości – mówił. Dodał po chwili, że słowo “miłość” brzmi dziś jak slogan, czemu mocno sprzyja kultura współczesna. Miłość, jaką proponuje dziś świat, ma być miłością bez Boga. Aby nie ulegać takiej wizji miłości, trzeba słuchać słowa Bożego.

Kaznodzieja mówił o tym m.in. w kontekście obrony tradycyjnej wizji rodziny. Przestrzegał przed wolnością bez odpowiedzialności i relatywizacją zła. Jezuita przywołał też apel Jana Pawła II o ludzi sumienia z pamiętnej Mszy Świętej w Skoczowie w maju 1995 roku. Być człowiekiem sumienia to znaczy przede wszystkim w każdej sytuacji swojego sumienia słuchać i jego głosu w sobie nie zagłuszać, choć jest on nieraz trudny i wymagający – mówił wtedy papież z Polski. Kazanie ks. Jopka było apelem o poszanowanie wartości chrześcijańskich w przestrzeni społecznej i politycznej, a także sprzeciwem wobec dyskryminacji chrześcijan na różnych płaszczyznach życia.

W procesji z darami pielgrzymi, jako swój wyraz wdzięczności za opiekę Maryi, przynieśli m.in. chleb, winogrona oraz szaty liturgiczne.

O godz. 13.00 Mszę Świętą na placu sanktuaryjnym mieli pielgrzymi z franciszkańskiej parafii w Zakliczynie.

Ważnym punktem każdego Wielkiego Odpustu Tuchowskiego jest pielgrzymka i błogosławieństwo małych dzieci. Tym razem miała ona miejsce czwartego dnia odpustu o godzinie 15.00. Eucharystii na placu sanktuaryjnym przewodniczył o. Janusz Sok, przełożony Prowincji Warszawskiej Redemptorystów oraz przewodniczący Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich. W homilii, wzbogaconej różnymi rekwizytami, wyjaśniał dzieciom, co można zrobić, by na świecie, do którego z winy człowieka wkradł się grzech, było trochę więcej dobra. Wystarczy mocne postanowienie bycia w codziennym życiu dobrym jak Matka Boża. Z kolei do rodziców dzieci mówił o tym, że Bóg obdarzając małżeństwa dziećmi, wyraża swoje zaufanie względem matek i ojców.

Podczas wieczornej Eucharystii swoją pielgrzymkę do Matki Bożej Tuchowskiej przeżywali leśnicy, myśliwi i pracownicy parków krajobrazowych. Celebransem i kaznodzieją był ks. Stanisław Łukasik z Harklowej, kapelan leśników i myśliwych okręgu krakowskiego. Swoje kazanie rozpoczął od przytoczenia wiersza Władysława Bełzy zatytułowanego “Modlitwa do Najświętszej Maryi Panny”. Następnie mówił o znaczącej roli Maryi w nawróceniu człowieka. Ważne jest zasłuchanie się w słowo Boże na wzór Maryi. Kto nie zna Pisma Świętego, nie zna Chrystusa – mówił kaznodzieja odwołując się do słów św. Hieronima. Nawrócenie może jednak budzić obawy w człowieku, gdyż wiąże się nieodwołalnie z porzuceniem dotychczasowego stylu życia. Po to jednak tu przychodzimy, by zawierzyć Matce Bożej swój los. Niech ona wiedzie nas do prawdy – dodał ks. Łukasik.

Modlitwa różańcowa na dróżkach sanktuaryjnych zwieńczyła czwarty dzień Wielkiego Odpustu Tuchowskiego.

W niedzielę do Tuchowa przybędą z pielgrzymką przedstawiciele samorządu terytorialnego o godzinie 9.00, a później ludzie pracy, pracujący za granicą oraz bezrobotni o godzinie 11.00. Tej Eucharystii będzie przewodniczył ks. bp Wiesław Lechowicz, biskup pomocniczy diecezji tarnowskiej. Natomiast po południu do Tuchowa przyjadą motocykliści i kierowcy o godzinie 15.00 oraz przyjaciele i dobroczyńcy misji zagranicznych o godzinie 18.30. Dzień zakończy program słowno-muzyczny przygotowany przez postulantów i nowicjuszy ze Zgromadzenia Najświętszego Odkupiciela. Ważną informacją organizacyjną na ten dzień odpustu jest zmiana godziny pierwszej niedzielnej Mszy Świętej na 5.30. Kolejnemu dniu świętowania w sanktuarium maryjnym w Tuchowie będzie towarzyszyło hasło: Nawracajmy się do ewangelii pracy.

http://www.deon.pl/religia/kosciol-i-swiat/z-zycia-kosciola/art,22671,wielki-odpust-u-matki-bozej-tuchowskiej.html

********

Siódmy dzień odpustu przeżywany był pod hasłem: Nawracajmy się do życia w rodzinie. Do tronu Matki Bożej Tuchowskiej pielgrzymowali tego dnia m.in. rolnicy i pszczelarze, dzieci z Podwórkowych Kółek Różańcowych oraz Stowarzyszenie Rodzin Katolickich, członkowie Domowego Kościoła, poradnictwo rodzinne i małżeństwa przeżywające jubileusze.

Mszy Świętej o godzinie 7.00 przewodniczył o. Ryszard Bożek CSsR. Na początku kazania powiedział, że warto jest być kapłanem i spędzać godziny w konfesjonale, słuchając spowiedzi i budować się miłością pielgrzymów do Matki Bożej. Odnosząc się do hasła dnia, podkreślił, że bardzo ważna jest wierność, zarówno w małżeństwie, jak i w kapłaństwie. Statystyki są przerażające, bo mówią, że mnóstwo małżeństw rozsypuje się w pierwszym roku po ślubie – dodał kaznodzieja. Istotnym warunkiem dochowania wierności jest dialog w rodzinie. Trzeba nauczyć się rozmawiać ze sobą – mówił o. Bożek. Inną sztuką, której należy się nauczyć, by być szczęśliwym w małżeństwie, jest przebaczenie. Nie da się – zdaniem kaznodziei – iść razem przez życie bez przebaczenia. Jest to trudna sztuka, dlatego trzeba się modlić, czasem bardzo długo – dodał redemptorysta. Bardzo ważna jest także wzajemna troska o siebie. Szczególnie istotne jest dbanie o dzieci, które bardzo często są dzisiaj pozostawione same sobie. Apelował także do ojców, by nie wstydzili się okazywać swoim dzieciom ojcowskiej miłości. Na zakończenie kazania podkreślił, że równie ważna jest troska o starszych: Kto szanuje ojca, zyskuje odpuszczenie grzechów, a kto szanuje matkę, jakby skarby gromadził – mówił kaznodzieja, cytując Mądrość Syracha.
Do tematu dnia odniósł się także o. Ireneusz Byczkiewicz CSsR, proboszcz parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Krakowie, główny celebrans i kaznodzieja Mszy Świętej o godzinie 9.00. Mówił, że choć dzisiaj rodzinę przedstawia się w sposób “sielankowy”, to jednak kiedy spoglądamy na karty Ewangelii i wyłaniający się z nich obraz Świętej Rodziny, to widzimy rodzinę, w której świętego spokoju nie było od samego początku. Oni mieli pokój w sercach, miłość do siebie i totalne zaufanie, ale ich życie rodzinne nie płynęło beztrosko. To była normalna rodzina, taka, która przeżywała to samo, co my – mówił kaznodzieja. Z każdego ewangelicznego opisu zmagań Świętej Rodziny wyłania się obraz rodziny, która chce ocalić Jezusa. I to jest znak dla nas – kontynuował o. Byczkiewicz – ocalić Jezusa w naszych rodzinach. Nie można poszukiwać w życiu jedynie świętego spokoju. Rodzina jest po to, żeby przejść przez poligon, którym jest świat – mówił kaznodzieja do wiernych. W rodzinie człowiek uczy się miłości, czasami przez bardzo trudne doświadczenia. Dobrze jest dostać na początku obuchem w głowę – kierował kapłan swoje słowa szczególnie do młodych małżonków. Nie czekajcie na idealne małżeństwo (…), ale czekajcie na przyzwoite małżeństwo – mówił, zachęcając małżonków do twardego stąpania po ziemi. Jeśli będziesz szukał małżeństwa bez Boga, kapłaństwa bez Boga (…), to Boga nigdy nie znajdziesz – zakończył kaznodzieja.
Najważniejszym zadaniem człowieka – według Biblii – jest odnalezienie Boga, który nie zawsze daje się łatwo znaleźć. Ten temat rozwijał w swoim kazaniu o. Dominik Chucher, opat cystersów w Szczyrzycu, który przewodniczył sumie odpustowej o godzinie 11.00. Podczas tej Eucharystii swoją pielgrzymkę do Matki Bożej Tuchowskiej przeżywali rolnicy i pszczelarze. W codziennej krzątaninie zagubiliśmy gdzieś Jezusa, który jest jedynym właściwym spoiwem każdego małżeństwa czy rodziny – mówił do zgromadzonych na dziedzińcu sanktuaryjnym wiernych. Konieczne jest więc nawrócenie, będące w istocie zobowiązaniem na całe życie, co jest wezwaniem dla każdego bez wyjątku. Chrystus pragnie – rozwijał myśl kaznodzieja – byśmy zmienili hierarchię naszych wartości, byśmy uznali wyższość prawa Bożego nad naszymi ludzkimi sądami. Wiara domaga się, byśmy potrafili przyjąć to, czego czasem nie rozumiemy, zgadzając się, że Bóg chce dobra każdego człowieka, choć przejawy Jego miłości są czasem trudne do zrozumienia. Jednak, jak mówił ojciec opat, wszystko można pokonać, kiedy rodzinę łączy miłość, a prawdziwa miłość nigdy nie zatrzyma się w drodze. Miłość jest jedynym darem, który pomnaża się przez dzielenie. Potrzebne dla każdej rodziny łaski można wyprosić poprzez wspólną rodzinną modlitwę, która jest bliską, pełną szczerości i serdeczności rozmową z Bogiem.
Msza Święta o godz. 15.00, którą poprzedziło wspólne śpiewanie najmłodszych pielgrzymów z tuchowskim zespołem “Pokolenia”, a także koronka do Miłosierdzia Bożego, zgromadziła osoby zaangażowane w Podwórkowe Kółka Różańcowe Dzieci. Głównym celebransem i kaznodzieją był o. Maciej Ziębiec CSsR z Torunia. W liturgii uczestniczyła m.in. Magdalena Buczek, założycielka Podwórkowych Kółek Różańcowych Dzieci. Dialogowana homilia rozpoczęła się oczywiście od pytania o. Ziębca skierowanego do najmłodszych: O czym była dzisiejsza Ewangelia? Było to Słowo o Jezusie, który zgubił się rodzicom w czasie święta. Tak jak Maryja i Józef, Jezusa możemy znaleźć właśnie w świątyni. O. Ziębiec i jego młodsi współbracia, klerycy i postulanci, odegrali też krótką scenkę, w której celebrans poszukiwał ludzi skłonnych do pomocy bliźniemu i do słuchania Słowa Bożego. Scenka pokazała, że wielu ludzi nie chce słuchać Boga, a woli raczej przyziemne rozrywki. Oprócz tego kaznodzieja mówił: czasem przychodzimy do Kościoła jakby Boga w nim nie było. Ilustracją naszego zachowania w świątyni były w kazaniu osoby z zasłoniętymi oczami i z zatkanymi uszami. Redemptorysta na zakończenie rozważania poprowadził krótką modlitwę dzieci i ich rodziców, aby w rodzinach panowała miłość i zgoda. Pod koniec Mszy Świętej głos zabrała również Magdalena Buczek, która zachęciła do tego, by w wakacje nie zaniedbywać modlitwy, zwłaszcza różańcowej. Spotkanie Podwórkowych Kółek Różańcowych Dzieci transmitowało Radio Maryja. Zwieńczeniem tej części dnia odpustowego było błogosławieństwo najmłodszych Najświętszym Sakramentem.
Po południu, jak zawsze w czasie odpustu, odbyła się modlitwa różańcowa na dróżkach o godzinie 16.30, a później droga krzyżowa na dziedzińcu sanktuaryjnym o 17.15. O godzinie 18.00 odbyło się nabożeństwo do św. Gerarda, który w Tuchowie odbiera szczególną cześć, również ze względu na obecność jego relikwii w jednym z bocznych ołtarzy kościoła.
Ostatnia Msza Święta w tym dniu była sprawowana przy udziale przedstawicieli Stowarzyszenia Rodzin Katolickich, Domowego Kościoła, osób zaangażowanych w poradnictwo rodzinne, a także małżeństw przeżywających jubileusze. Eucharystii przewodniczył dyrektor Duszpasterstwa Rodzin Diecezji Tarnowskiej ks. Jan Banach. W kazaniu stwierdził, że bardzo często w życie rodzin wkrada się zło, dlatego musimy wchodzić na drogę nawrócenia, zwłaszcza przez sakrament pojednania. Kapłan zastanawiał się też, jak rozumieć hasło dzisiejszego dnia odpustu, wzywające do nawrócenia do życia w rodzinie. Nawrócenie to powrót do pierwotnej gorliwości, miłości, powrót do źródeł, także w życiu małżeńskim. Jako jedną z głównych przyczyn problemów małżeńskich ks. Banach podał właśnie zapomnienie o początkach relacji, zaniedbywanie drugiej osoby, o którą – według wielu małżonków – po ślubie nie trzeba się już starać. Małżeństwo to jednak nowa przygoda, nowy rozdział życia (…), to czas o wiele bardziej wymagający zaangażowania i pasji niż narzeczeństwo. Miłość trzeba pielęgnować przez cały czas trwania związku, a nie tylko do ślubu, nawet jeśli często wspólne życie nie jest łatwe. Dobrą wskazówką na bycie razem są słowa św. Pawła z Listu do Kolosan: Żyjcie ze sobą w zgodzie i przebaczajcie sobie wzajemnie, gdy macie coś przeciw drugiemu. Jak Pan wam przebaczył, również wy tak czyńcie. A wszystko to z miłością, która jest więzią doskonałości. Kaznodzieja przypomniał też małżonkom, że poprzez sakrament przez z nich zawarty mają Boże wsparcie: Nie jesteście sami, jest z wami Bóg! Małżeństwo, które z Bogiem przeżywa swoje wspólne życie, w wymiarze rodzicielstwa będzie wsparciem dla swego potomstwa, zarówno na początku, jak i w dalszych etapach życia dzieci. W czasie Mszy Świętej mężowie i żony odnowili swoje przyrzeczenia małżeńskie i otrzymali specjalne błogosławieństwo na dalszą drogę życia.
Wieczór w tuchowskim sanktuarium upłynął pod znakiem koncertu zespołu “Confessio”, po którym odbyło się trwające do godz. 24.00 czuwanie z modlitwą o uzdrowienie, poprowadzone przez o. Pawła Drobota CSsR.

http://www.deon.pl/religia/kosciol-i-swiat/z-zycia-kosciola/art,22705,wielki-odpust-tuchowski-dzien-siodmy.html

******

Marek Kamiński: opuściłem strefę rozumu

Dariusz Kobucki / Studio Inigo / DEON.pl

(fot. Dariusz Kobucki / Studio Inigo)

To szaleństwo! 4 tys. kilometrów. Pieszo. Przez Europę. Z Królewca do Santiago de Compostela. Po co ktoś miałby ruszać w taką drogę? Nawet jeśli tym kimś jest Marek Kamiński…

To trzeci biegun Marka Kamińskiego. Dwa poprzednie zdobył w 1995 roku: w marcu biegun północny (wraz z Wojciechem Moskalem), a w grudniu, na trzy dni przed końcem roku, dotarł samotnie na biegun południowy. Wracał tam kilkakrotnie, ale chyba najważniejszy powrót nastąpił po 9 latach, gdy towarzyszył mu młodziutki Janek Mela – najmłodszy zdobywca biegunów i jednocześnie pierwsza niepełnosprawna osoba, która dokonała takiego wyczynu.
Gdy poznaliśmy założenia projektu 3. Biegun, wiedzieliśmy, że trzeba za Markiem ruszyć w drogę: zobaczyć go w działaniu i zapytać o sens tej wędrówki. Chcieliśmy złapać go jeszcze w Polsce, po przejściu ponad 700 kilometrów, ale dla niego było to za wcześnie. Obawiał się, że nie będzie miał zbyt wiele do powiedzenia. Dla niego był to zaledwie początek drogi, obfitujący dodatkowo w rozliczne spotkania z ludźmi w Elblągu, Gdańsku, Lęborku, Darłowie, Koszalinie, Trzebiatowie, Kamieniu Pomorskim, Szczecinie… Udało się nam go złapać tuż za Lipskiem, w Weißenfels. Wcześniej jednak nawigacja kilkakrotnie wyprowadziła nas w pole (dosłownie), bo z powodu utrudnionej komunikacji próbowaliśmy zlokalizować Marka na podstawie wskazań jego nadajnika GPS.
Spędziliśmy razem wieczór w drodze do Naumburga. My w samochodzie wyładowanym sprzętem i Marek idący z plecakiem. Mieliśmy problem, by za nim nadążyć. To przez nas tego dnia wędrówka Marka znacznie się wydłużyła. Rozdzieliśmy się tuż po zachodzie słońca, gdy nie byliśmy już w stanie nagrywać. Pojechaliśmy do Naumburga, by zlokalizować nocleg, który zorganizował Marek. On sam dotarł na miejsce po dwóch godzinach.
Rozmowę nagraliśmy następnego dnia. Był słoneczny, choć wietrzny dzień. Piękny początek kwietnia. Usiedliśmy w ogrodzie tuż obok monumentalnej późnoromańskiej Katedry Świętych Apostołów Piotra i Pawła, która dała o sobie znać w szczególnym momencie rozmowy.
Ten Trzeci Biegun dojrzewał w Marku kilkanaście lat. Gdy zapytaliśmy go o przyczynę tej wędrówki, odpowiedział, że mógłby podać różne powody: idzie po to, by zbierać pieniądze na działalność Fundacji Marka Kamińskiego (każdy może “kupić” kroki Marka Kamińskiego na stronie 3biegun.kaminski.pl), by oglądnąć zmieniającą się Europę, by spotkanych ludzi pytać o fundamentalne pojęcia takie jak: prawda, dobro, szczerość, uczciwość, duchowość, miłość, szacunek czy uważność, ale tak naprawdę idzie, bo wierzy, że ta droga ma sens i jest czymś najlepszym, co może zrobić w tym momencie swojego życia.
Wielka determinacja i zaskakująca pokora. Wydawać by się mogło, że to nie może iść w parze. Marek Kamiński nie tylko zdobywa bieguny, ale i łamie stereotypy. Przekonajcie się zresztą sami.

Marek Kamiński dotrze do Santiago de Compostela w najbliższy poniedziałek (13 lipca). Tego samego dnia na DEON.pl ukaże się wywiad z podróżnikiem, w którym Kamiński na gorąco opowie nam o swoich przeżyciach, wrażeniach i przemyśleniach po dotarciu do celu swojej kilkumiesięcznej wędrówki przez całą Europę. 

MODLITWY PIELGRZYMA
Pomocne w drodze nie tylko do Santiago de Compostela

CAMINO ZNACZY DROGA. ŻYCIE RÓWNIEŻ JEST DROGĄ
Każdy pielgrzym udający się do Santiago de Compostela musi przejść camino. Ale camino przechodzi również każdy z nas. Przecież życie jest drogą, a my pokonujemy ją nieustannie.

Książka, którą trzymasz w ręce ma pomóc w kolejnych krokach na drodze, w kolejnych etapach wędrówki. Jest pomyślana jako przewodnik mający towarzyszyć w wewnętrznej pielgrzymce do Santiago de Compostela lub do innych miejsc. Składa się z 28 rozdziałów, rozpoczynających się modlitwą i krótkim fragmentem Pisma Świętego .

http://www.deon.pl/religia/duchowosc-i-wiara/zycie-i-wiara/art,1906,marek-kaminski-opuscilem-strefe-rozumu.html

*******

“Rodzina jest wielkim bogactwem społecznym”

KAI / es