http://www.polska-jutra.eu/polityka-edukacyjna-polski-cz-8/
Stara a nowa edukacja.
Aby lepiej uzmysłowić Ci, Drogi Czytelniku, różnicę pomiędzy „starą” edukacją, czyli tą dotychczasową, która się już przeżyła, a nową edukacją przyszłości na miarę XXI wieku, realizującą to, co opisałem w poprzednich odcinkach, zestawiłem następującą tabelę:
Stara edukacja |
Nowa edukacja |
Szkoła ma tworzyć najlepsze warunki przekazywania wiedzy teoretycznej, bo metodą tu jest przekazywanie wiedzy | Szkoła odzwierciedla prawdziwe życie, tworząc warunki do uczenia się praktycznego, wiedza jest dostępna, a szkoła stawia zadania, które wymagają użycia wiedzy. |
Szkoła daje „po łapach” za błędy. Każdy błąd “ciągnie” się za uczniem przez wiele miesięcy. | Jest możliwość bezpiecznego popełniania błędów i zachęta do odważnego eksperymentowania, a błędy są wliczone. Liczy się efekt końcowy. |
Szkoła przekazuje wiedzę, która utrwalana jest w domach poprzez powtarzanie i ćwiczenia; dominuje nauka pamięciowa, wkuwanie faktów, nazw, nazwisk, dat. | Wiedza zdobywana jest samodzielnie na potrzeby projektów, rozwiązywania zadań i problemów, a w szkole porządkuje się ją i uczy wykorzystywać; szkoła uczy przede wszystkim myślenia i rozumienia procesów. |
Nauczanie odbywa się w dużych grupach, gdzie część się nudzi, a część nie nadąża | Uczenie się jest procesem indywidualnym i odbywa się na zasadzie indywidualnego podejścia, poprzez zadania indywidualne i pracę w małych zespołach projektowych. |
Nauczanie odbywa się w klasach tworzonych sztywno według podziału wiekowego, a praca odbywa się w ramach klasy. | Nauczanie odbywa się w spontanicznie dobranych zespołach projektowych, składających się z uczniów różnych klas, jedynym warunkiem jest posiadanie podstaw wiedzy. |
Władze precyzują, czego mają uczyć nauczyciele, program jest narzucany odgórnie, metodyka też. | Wspólnota szkolna (nauczyciele, rodzice, sponsorzy, może absolwenci) precyzuje, jak nauczyciele mają prowadzić uczniów w rozwoju, w jakich ramach merytorycznych i metodycznych. |
Rolą nauczycieli jest przekazywanie wiedzy, co widoczne jest w formie prowadzenia lekcji ex catedra. | Rolą nauczycieli jest koordynowanie i inspirowanie indywidualnych i zespołowych procesów uczenia się, motywowanie, pobudzanie do myślenia i stawianie pytań. |
Rolą ucznia jest przyswajanie z góry określonych pakietów wiedzy. | Rolą ucznia jest wyszukiwanie wiedzy potrzebnej do wykorzystania w ramach projektów, do rozwiązania zadań i opracowania problemu. |
Rolą ucznia jest przyswajanie wyznaczonej wiedzy. | Rolą ucznia jest rozwijanie zdolności i talentów oraz tworzenie nowych rozwiązań. |
Nagradzane są posłuszeństwo, dyscyplina i zgadywanie, co ma na myśli nauczyciel. | Nagradzane są kreatywność, innowacje, osiągnięcia naukowe i praktyczne. |
Celem nauki jest zaliczenie. | Celem jest znajdowanie własnej ścieżki rozwoju. |
Pakiety wiedzy są dla wszystkich jednakowe. | Nie ma pojęcia “pakietów wiedzy”. Wiedzę bez ograniczeń zdobywa uczeń w ramach indywidualnego rozwoju i potrzeb wynikających z projektów, zadań. |
Rytm i harmonogram dyktowane są przez nauczyciela. | Uczeń samodzielnie decyduje o tempie i rytmie uczenia się. |
Szkoła uczy osoby w określonym wieku. | Szkoła uczy przez całe życie. |
Uczeń ma dostęp do wyznaczonych nauczycieli. | Uczeń ma dostęp do osób doświadczonych w dziedzinie. |
Szkoła uczy bierności, niewychylania się, przytakiwania. | Szkoła uczy pozytywnego krytycyzmu, dyskusji, aktywności. |
Szkoła to wyścig o oceny, “wyścig szczurów”. | Szkoła uczy pracy zespołowej, wartości, zdrowej i życzliwej konkurencji. |
Na koniec semestru oblicza się średnią ze stopni. | Na koniec semestru uczeń decyduje, czy chce mieć lepszą ocenę i uzgadnia formę “poprawy” z nauczycielem. |
Szkoła nie partycypuje w życiu lokalnym czy biznesowym. | Szkoła proponuje projekty w łączności z lokalną społecznością i biznesem. |
Uczeń/student ma niewiele do gadania. | Uczniowie, studenci, nauczyciele i rodzice uzgadniają sprawy. |
Uczeń jest maszyną do wkuwania. | Uczeń jest poszukiwaczem i odkrywcą. |
Szkoła jest tworzona odgórnie, przez organy administracyjne. | Szkoła jest tworzona oddolnie, przez rodziców, nauczycieli, lokalną społeczność. |
Nauczyciel jest autorytetem formalnym i władcą | Nauczyciel jest przyjacielem i pomocnym opiekunem |
Ta tabela pokazuje przepaść pomiędzy tym, co mamy – przestarzałym, scentralizowanym, skostniałym systemem wtłaczania wiedzy pamięciowej – a tym, co powinniśmy mieć w edukacji. Potrzebna jest swoista rewolucja w edukacji – zmiana zasad, zmiana kadry, zmiana metod i treści. Czas rozpocząć tę wielką zmianę.
Dodaj komentarz