W dniu 16 lutego 2016 odbył się kolejny wyklad prof. Andrzeja Nowaka z cyklu “Historia myśli politycznej” Miał on miejsce w Domu Pielgrzyma “Amicus” przy parafii św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu. Jego przebieg był nietypowy, ponieważ bezpośrednio przed nim profesor Nowak uczestniczył w plenarnym posiedzeniu Rady Rozwoju Narodowego, poświęconym polityce historycznej Polski. Z tego powodu prelekcja zaczęła się o 17:15 – z lekkim opóźnieniem. Przez pierwsze pół godziny wykładu prof. Nowak zdawał krótkie sprawozdanie z przebiegu owej debaty.
Rozpoczęło ją przemówienie prezydenta Andrzeja Dudy {TUTAJ}. Po nim głos zabrała Elżbieta Cherezińska, znana autorka powieści historycznych. Mówiła ona m.in o tym, że aby dotrzeć do młodzieży, należy unikać patosu. Nie całkiem zgadzał się z nią prof. Andrzej Nowak, który stwierdził, iż patosu nie da się uniknąć, gdy chcemy uczcić ofiary wydarzeń historycznych. W dalszym ciągu posiedzenia głos zabrali m.in. prof Zurawski vel Grajewski, prof. Roszkowski i wielu innych. Relacja z debaty powinna się wkrótce pojawić na stronie www.prezydent.pl .
Debata u prezydenta mogła stać się wydarzeniem, ale tak nie było. Całkowicie “przykryła” ja wczorajsza [16.02.2016] akcja IPN w domu wdowy po Czesławie Kiszczaku. IPN przejał ok. 50 kg dokumentów przechowywanych nielegalnie przez Czesława Kiszczaka {TUTAJ}, w tym dwie teczki TW “Bolka” {TUTAJ}. Wczoraj po południu i dzisiaj – w blogosferze i mediach nie mówiono właściwie o niczym innym. O debacie na temat polityki historycznej wszyscy zapomnieli.
Okolo 17:45 profesor przeszedł do głównego tematu swego wykładu, a mienowicie do myśli politycznej NIccolo Machiawellego. Omówił najpierw idee poprzednika Machiavellego, czyli Marsyliusza z Padwy [Wikipedia – {TUTAJ}], żyjącego na przełomie XIII i XIV wieku. Wg Wikipedii:
“Państwo jest obrońcą pokoju, rząd ma rozkazywać, bo on ma monopol decyzji administracyjnych, sądzenia i kontroli. Najlepsze ustroje to monarchia i demokracja. Lud tworzy prawo, ustanawia rząd i go kontroluje. Prawo powinno posiadać przymus i wolę ustawodawczą. Odrzuca on prawo natury, a prawo kościelne nie jest dla niego prawem.
Stosunek do Kościoła: jest to wspólnota wszystkich wiernych, a papieskie dekrety to obraza majestatu ludzkiego ustawodawstwa. Władza pochodzi od ludu, a Kościół ma być podporządkowany państwu.
Suwerenność ludu staje się jedną z podstawowych zasad organizacji nowoczesnego państwa.”.
Marsyliusz był zwolennikiem utworzenia jednolitego silnego rządu światowego. Nie brał pod uwagę przestróg św. Augustyna i św. Tomasza. Negował istnienie prawa naturalnego, cofając się do epoki greckich sofistów , przed Platonem. Uznawał tylko prawo pisane, tak jak chińscy legiści. Ponad wiek później – na przełomie Xv i XVI wieku myśl Marsyliusza kontynuował Niccolo Machiavelli {TUTAJ} . Pracowal on w kancelarii Republiki Florenckiej. Był świadkiem rządów w tym miescie natchnionego fanatyka Savonaroli. Wyciagnął z nich wniosek, że “nieuzbrojony prorok zawsze musi przegrać”, a najważniejsza jest siła. Najbardziej znanym dziełem Machiavellego jest “Książe” – rodzaj podręcznika sztuki rządzenia, z którego korzystali i nadal korzystają różni despoci.
Profesor Nowak mówił, iż Stalin czytał Machiavellego. Książkę tę podarował mu Kamieniew, zabity później przez Stalina. Według Machiawellego państwo to twór całkowicie ludzki, bez pierwiastka boskiego, a dla jego “dobra” wszelkie środki są dozwolone [cel uświęca środki]. Władca powinien jednak stosować brutalny terror z umiarem i dbać o swój wizerunek. Może stosować najbardziej niegodziwe metody, ale powinien stwarzać przy tym wrażenie, że postępuje dobrze i szlachetnie, Następcy Machiawellego ukuli pojęcie “racji stanu”, która ma wszystko usprawiedliwiać.
Machiavelli był bardzo złego zdania o naturze ludzkiej widząc w niej tylko egoizm i nikczemność. Metody propagowane przez niego były często skuteczne na krótką metę, ale na dłuższą – niekoniecznie. Profesor zadał pytanie: Czyje idee zwyciężyły Stalina, czy Jana Pawła II? Poza “Księciem” najbardziej znanymi dziełami Machiavellego były: “Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Tytusa Liwiusza” oraz ” Historie florenckie”.
Wykład zakończył się około 18:40, a potem padły pytania z sali. W odpowiedzi na jedno z nich profesor powiedział, iż na następnym wykładzie będzie mówił o Kalwinie i Lutrze, oraz o Locke’m i Hobbesie. Ktoś upomnial się wtedy o Bacona i Morusa. Profesor obiecał, że wspomni tez i o nch. Na zakończenie pani Hanna Dobrowolska spytała o spotkanie papieża Franciszka i patriarchy moskiewskiego Cyryla na Kubie.
Profesor odpowiedział, że było to przedsięwzięcie czysto pijarowskie mające poprawić wizerunek Moskwy. Porównał je do spotkania abp. Michalika z patriarchą Cyrylem na Zamku Królewskim w Warszawie w 2012 r. Nic z niego nie wynikło oprócz odwrócenia uwagi od Smoleńska. Prof. Nowak powiedzial, iż papież Franciszek, w przeciwieństwie do swych poprzedników, nie orientuje się dobrze w sprawach Europy Wschodniej, co Moskwa wykorzystuje.
Spotkanie zakończyło sie o 19:00. Filmowała je ekipa portalu Solidarni2010.pl . Tam ukaże się wkrótce relacja wideo.
Dodaj komentarz